Een schroefje aandraaien op 303 meter hoogte
HOOGERSMILDE (ANP) - Op 235 meter hoogte hangen drie mannen in oranje pakken in de mast. Daar stormt het vrijdag; windkracht 8 en het werk ligt daarom voor even stil. Maar nog een kleine 70 meter te gaan en dan is de zendmast bij het Drentse Hoogersmilde weer op hoogte.
Hoe het voelt om daarboven te werken? „Alsof je met 100 kilometer per uur over de snelweg rijdt en je de hele tijd je hoofd uit het raampje steekt’‘, zegt één van de antennebouwers.
De zendmast stortte vorig jaar juli na een korte maar felle brand in. In december werd besloten tot versnelde herbouw, omdat grote delen van Noord-Nederland - ondanks de bouw van een noodmast - een slechte radio- en tv-ontvangst hielden.
Geen alledaagse klus, ook niet voor VolkerWessels Telecom dat de herbouw voor zijn rekening neemt. Tientallen mastdelen van elk 4000 kilo worden met een speciale helikopter van het Zwitserse Swissair naar boven gevlogen die daar, steeds een paar meter hoger, als legoblokjes op elkaar worden gestapeld en ,in elkaar geschroefd’'. In totaal moet de heli zo’n 75 vluchten maken om alle mastdelen op hun plaats te zetten en de tuidraden, dikke stalen kabels die de mast aan de grond verankeren, te bevestigen. Daarvoor is op drie plekken rond de mast 500.000 kilo beton gestort. De toren moet, eenmaal klaar, met gemak een storm van windkracht 12 kunnen hebben.
,Zo’n helikopter is niet de goedkoopste oplossing’‘, zegt algemeen directeur André Meijer van VolkerWessels Telecom. ,Maar zo gaat het wel veel sneller en het is in het belang van iedereen dat de mast zo snel mogelijk weer operationeel is.’‘ Het hoogste deel wordt naar verwachting begin volgende week geplaatst; een 20 meter lang mastdeel van Digitenne. Dan meet de tv-toren 303 meter, iets hoger dan de mast die vorig jaar instortte.
Om de herbouw te versnellen, zijn de antennes voor onder meer de publieke omroep en commerciële radiostations al in de mastdelen gemonteerd. ,We hoeven ze alleen nog aan te sluiten’‘, zegt projectmanager Peter Veldt van VolkerWessels Telecom. Het zal nog zeker enkele maanden duren voordat alles weer functioneert. ,Het meeste werk zit in het trekken en aansluiten van de bekabeling; zo’n 6 kilometer aan draden en snoeren.’’
De oorzaak van de brand is nog steeds onduidelijk, meldt Anja Spronk van Novec, eigenaar van de zendmast. De brand die uitbrak in de zendmast IJsselstein, opmerkelijk genoeg op dezelfde dag als in Hoogersmilde, was te wijten aan kortsluiting. ,Omdat in Hoogersmilde alles kapot was door de instorting, is de oorzaak moeilijker te achterhalen”, zegt Spronk. De afhandeling ligt in handen van verzekeringsmaatschappijen.
Zendmast doorstond botsing met straaljager
De zendmast in het Drentse Hoogersmilde wordt na een verwoestende brand in juli vorig jaar herbouwd. Een overzicht.
1959 - De tv-toren wordt opgeleverd. Met een hoogte van 294 meter is het jarenlang het hoogste bouwwerk van Nederland. Het bestaat uit een betonnen toren van ruim 80 meter en een stalen constructie van ruim 200 meter.
Augustus 1968 - De piloot van een Amerikaanse straaljager raakt met een vleugel één van de tuikabels. De top van de mast knikt, maar blijft wel overeind. De piloot weet zijn beschadigde toestel veilig aan de grond te zetten.
Juli 2011 - Er ontstaat brand op 180 meter hoogte. De brandweer rukt massaal uit, maar trekt zich al snel terug omdat er geen redden aan is. Kort daarna bezwijkt de mast door de hitte en stort in. Radio- en tv-ontvangst valt in grote delen van Noord-Nederland uit. Ook het mobiele telefoonverkeer ondervindt hinder.
Juli 2011 - Op de Johan Willem Frisokazerne in Assen wordt een noodmast geplaatst van 100 meter. Het bereik is echter onvoldoende.
December 2011 - Marktpartijen en het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie bundelen de krachten om de zendmast zo snel mogelijk te herbouwen.
Mei 2012 - Start van de herbouw. Een helikopter van een gespecialiseerd bedrijf uit Zwitserland moet 75 vluchten maken om alle mastdelen (totaalgewicht 200.000 kilo) op hun plaats te zetten. In de nieuwe mast komen 120 antennes. In augustus moet de mast weer operationeel zijn.