Het dreigement volgde kort op de mededeling van het IJslandse Instituut voor Marien Onderzoek (IMRI) dat de walvisvaarders gisteren de eerste dwergvinvis aan de haak hebben geslagen.

IJsland maakte begin deze maand bekend dat het maximaal 38 dwergvinvissen wil vangen voor wetenschappelijk onderzoek. Volgens Reykjavik zwemmen er zo’n 43.000 van deze grote zeezoogdieren rond in de IJslandse wateren. Ze zouden een bedreiging vormen voor de visstand. Een groot deel van de eilandbevolking leeft van de visserij.

Volgens woordvoerder Richard Boucher van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken gaat de Amerikaanse regering de mogelijkheden onderzoeken voor een boycot tegen IJsland. Amerikaanse wetgeving maakt het president George Bush mogelijk de import van goederen te verbieden uit een land dat internationale inspanningen voor natuurbehoud ondermijnt, zoals die van de Internationale Commissie voor de Walvisvaart (IWC).

Natuurbeschermers hebben woedend en geschokt gereageerd op het bericht dat de eerste walvis is gedood. Greenpeace heeft zijn actieschip Rainbow Warrior richting IJslandse wateren gestuurd om de walvisvaarders het leven zuur te maken. Het schip arriveert naar verwachting eind augustus in het noordelijk deel van de Atlantische Oceaan.

De milieuorganisatie vreest dat de wetenschappelijke walvisvangst slechts een opstapje zal zijn naar hervatting van de commerciële walvisvaart. Deze werd in 1986 beëindigd door een internationaal moratorium, dat Reykjavik overigens weigerde te tekenen. Onder zware internationale druk stopte ook IJsland in 1989 met de walvisvangst.

Naast IJsland willen ook Noorwegen en Japan af van het verbod op de commerciële walvisvangst. Vooral in Japan is veel vraag naar walvisvlees.

Driekwart van de IJslandse bevolking staat achter hervatting van de walvisvangst. Zij vinden het een traditie die bij de cultuur van hun eiland hoort.