Modelwoning dementie in Woerden oogt eenvoudig
Is langer thuis blijven wonen met dementie een utopie of te realiseren? Die vraag stelde Marco Blom, directeur onderzoek en beleid van Alzheimer Nederland, vorige week in Woerden tijdens de bijeenkomst ter gelegenheid van de opening van de modelwoning dementie. Nadenken over dit onderwerp is van belang, want naar verwachting verdubbelt het aantal dementerenden de komende decennia tot ruim een half miljoen in 2040. „Het aantal arbeidskrachten in de zorg halveert daarentegen”, voorspelde Blom. Hij benadrukte de noodzaak van maatwerkoplossingen. Om tegemoet te komen aan de wens van mensen met dementie om zo lang mogelijk in de eigen woonomgeving te kunnen blijven en vanwege de noodzaak de zorgkosten binnen de perken te houden.
Met de modelwoning dementie schotelen de ontwerpers bezoekers dan ook geen sluitend concept voor. „We willen laten zien wat er mogelijk is en mensen aan het denken zetten. Lang niet altijd zijn hoogstaande technische snufjes nodig. Vaak volstaan eenvoudige oplossingen”, aldus Willem Bastein, projectleider bij het Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch InstallatieBedrijf (OTIB). De modelwoning ontstond uit samenwerking tussen OTIB en Alzheimer Nederland.
Het huis bevindt zich naast drie andere modelwoningen in het kantoorpand van OTIB. Bij binnenkomst valt de eenvoud op. Opzichtige technische snufjes ontbreken of vallen vrijwel niet op. Zo oogt de thermostaat uiterst simpel. Niet meer dan een draaiknop met cijfers zet de vloerverwarming in werking. De meterkast bevindt zich buiten de deur, zodat al te enthousiaste mannen er niet in kunnen rommelen. De kapstok in de hal is weggewerkt achter een gordijn. Dit kan desgewenst ook de voordeur aan het zicht te onttrekken. „Om te voorkomen dat iemand uitgenodigd wordt de jas te pakken en te gaan dwalen.”
Door middel van een sleutel bij de voordeur kan de gasklep dichtgezet worden. „Een mantelzorger gaat dan met een geruster hart een boodschap doen”, legt Bastein uit. Een rek rond het fornuis voorkomt dat een bewoner een hete pan over zich heen trekt. Enkele keukenkastjes gaan alleen open als er met een magneetsleutel over de deuren wordt gewreven. „Een mantelzorger kan zo de prullenbak en messen buiten het bereik van de huisgenoot houden.”
Zichtlijnen spelen een belangrijke rol in de woning. Zowel vanuit de slaap- als de woonkamer is het toilet te zien. De toiletdeksel ontbreekt om ongelukjes te voorkomen. Bewust is er een zwárte toiletbril geplaatst. Schuifdeuren zorgen voor ruimtebesparing. Ramen kunnen alleen open als het elektrische slot eraf gehaald wordt. Aan het plafond hangt een camera die vrijwel alle vertrekken bestrijkt. Een mantelzorger kan zo op afstand via zijn iPhone of iPad zien wat er in de woning gebeurt. De intensiteit van de verlichting is ten slotte te regelen om het dag-en-nachtritme te bevorderen. De modelwoning herbergt talrijke ideeën. Het woord is nu aan ontwerpers, woningcorporaties, installateurs en beleidsmakers.
