Bij astma zorgen bepaalde cellen in de longen voor een heftige afweerreactie tegen prikkels die eigenlijk onschuldig zijn. De wetenschappers uit Leiden, Rotterdam en Amsterdam ontdekten dat met bepaalde stoffen die cellen zo kunnen worden gemanipuleerd, dat ze niet reageren op die prikkels.

„Nu we weten hoe de overdreven afweerreactie in de longen ontstaat en hoe we die kunnen voorkomen, kunnen we proberen een echt vaccin te maken”, zegt Hermelijn Smits van het LUMC in Leiden. „We willen vaccinmoleculen ontwerpen, waarin de allergische stof wordt gecombineerd met de remmende stof die de poortwachters beïnvloedt. Als in het lab blijkt dat ze goed werken, dan zijn we dichter bij een echt vaccin.”

Volgens Michael Rutgers, directeur van het Astma Fonds, is een vaccin qua resultaat vergelijkbaar met bijvoorbeeld een inenting tegen kinkhoest of polio. „Daarbij worden antilichamen ingespoten. Dit vaccin zou de fout in de longen opheffen, nog voordat astma echt ontstaat”

De oorzaak van astma ligt namelijk in de genen van een persoon en invloeden uit de omgeving. De verschijnselen van de ziekte, zoals kortademigheid en hoesten, worden geactiveerd door prikkels als huisdieren, pollen of een ziekte. Ongeveer 115.000 Nederlandse kinderen hebben astma, dat daarmee de grootste chronische ziekte is onder die groep.

Volgens Rutgers kan het nog wel even duren voordat het vaccin er daadwerkelijk ligt. „Dat kan zeker 10 tot 20 jaar duren. Maar wij zien het wel als iets heel kansrijks.”