Het pakket voorstellen veroorzaakt onnodige rompslomp en gaat bovenal niet ver genoeg, stelden voormalig Philips-topman Boonstra en KPN-bestuursvoorzitter Scheepbouwer donderdag.

Cor Boonstra vindt dat de macht van aandeelhouders ook in de nieuwe voorstellen te veel wordt beknot. „Ik vind dit geen grote sprong voorwaarts”, zei hij op een seminar over behoorlijk bestuur. De gewezen Philips-topman reageerde met deze woorden op de voorstellen die de commissie-Tabaksblat deze zomer presenteerde om de ondernemingscultuur, ook wel corporate governance genoemd, in Nederland te verbeteren. Volgens Boonstra gaan de voorstellen „gewoonweg niet ver genoeg.” Bedrijven kunnen tot begin september reageren op de plannen van Morris Tabaksblat, oud-topman van Unilever en voorzitter van de commissie voor behoorlijk bestuur. Daarna maakt de commissie een definitief plan van aanpak.

Boonstra ziet liever dat Nederland het structuurregime afschaft. Dit is een typisch Nederlandse ondernemingsstructuur waarbij werknemers relatief veel invloed hebben en de macht van aandeelhouders beperkt is. Volgens Boonstra blijft de invloed van aandeelhouders ook in de toekomst beperkt als Nederland het structuurregime niet loslaat. Tabaksblat kreeg van de regering echter de opdracht om deze bedrijfsstructuur zoveel mogelijk ongemoeid te laten.

„We gieten er nu een bloemkoolsausje overheen en dan moet het opeens wel goed smaken”, zei Steven Schuit over het effect van de plannen op het structuurregime. Schuit is hoogleraar internationaal recht en advocaat in ondernemingsrecht voor het kantoor Allen & Overy. Volgens hem zal het regime uiteindelijk moeten sneuvelen. „We moeten eraan wennen dat aandeelhouders aan weer mee tafel schuiven.”

Volgens Boonstra heeft de commissie haar opvattingen over het besturen van een onderneming overdreven gedetailleerd in regeltjes gevangen. „Regelgeving is nodig, maar niet doorslaggevend. Het is ook een kwestie van vertrouwen.”

Hij kreeg daarin bijval van KPN-bestuursvoorzitter Ad Scheepbouwer. Die stelde dat de vele regels „ondernemerschap en het nemen van risico’s ontmoedigen. „Je krijgt straks oppassers op bedrijven en geen ondernemers die eropuit gaan om een bedrijf verder uit te bouwen”, aldus de KPN-topman.

Het voorstel om topmannen voortaan te verbieden zelf actief in aandelen te handelen is voor Boonstra een voorbeeld van doorgeschoten regelgeving. Hij vindt dat toplieden de aandeelhouders weinig vertrouwen inboezemen als ze zelf niet actief in hun eigen bedrijf beleggen. Volgens hem is het voldoende als een controleur binnen een concern het beleggingsgedrag van bestuurders in de gaten houdt. „Ik pleit voor meer openheid in plaats van meer restrictie.”

Boonstra is zelf in de problemen geraakt door zeer actief in aandelen te handelen. Tegen hem loopt een hoger beroep bij het gerechtshof omdat hij wordt verdacht van handel met voorkennis in aandelen Endemol. De rechtbank oordeelde eerder dit jaar dat Boonstra geen misbruik heeft gemaakt van voorkennis toen hij in 2000 aandelen van het amusementsconcern Endemol insloeg.