Circa de helft van de overheidsuitgaven, onder meer voor onderwijs en zorg, loopt via de zeventien regio’s, zoals Catalonië en Baskenland. De regio’s zijn dus cruciaal voor de ingrijpende bezuinigingen, maar hadden vorig jaar veel hogere begrotingstekorten dan afgesproken. Internationale investeerders willen graag dat de centrale regering ervoor zorgt dat de regio’s niet opnieuw te veel geld uitgeven.

Deze week heeft Madrid al de ontwerpbegrotingen van de regio’s Catalonië en Andalusië afgekeurd. Deze twee staten zijn samen goed voor een derde van de nationale economie.

Om de regio’s te helpen, heeft de centrale regering wetten veranderd zodat de regio’s het collegegeld kunnen verhogen en meer geld kunnen vragen voor zorg. De regio’s lijken bereid mee te werken, omdat de crisis hun kredietstatus heeft aangetast en ze afhankelijk zijn van de centrale regering voor hun inkomsten.

Maar zelfs als ze meewerken, heeft Spanje moeite om het begrotingstekort te beperken tot 5,3 procent van het bruto nationaal product. De economie is in een recessie beland en de belastinginkomsten dalen.

Enkele leiders van de regerende Partido Popular (PP) opperen al om de macht van de regio’s blijvend in te perken. Onder hen is Esperanza Aguirre, het machtige PP-hoofd in de regio Madrid. Zij wil af van de autonomie die de regio’s sinds 1978 hebben.

Het rijke Catalonië, met hoofdstad Barcelona, denkt er precies andersom over. De Catalanen vinden machtsovername onredelijk, omdat de regio al fors bezuinigt. Liever krijgen ze nog meer zeggenschap, bijvoorbeeld over de belastingen. „Er is een groeiende spanning tussen Madrid en Catalonië. Dingen kunnen zo niet doorgaan”, zei Ramon Tremosa, Europarlementslid namens de regerende Catalaanse partij CiU.