Eerder dit jaar bereikten de regeringen binnen de eurozone een akkoord over een tweede steunoperatie voor Athene. Een onderdeel van het pakket is de deal dat banken, verzekeraars, pensioen- en beleggingsfondsen een afstempeling accepteren van hun bezit aan staatsobligaties.

Zij leveren hun huidige stukken in en krijgen daarvoor andere, met een lagere nominale waarde, terug. Vertegenwoordigers van de financiële spelers hebben daar lang over onderhandeld. Het gaat om een afboeking van bijna 75 procent, waarmee in totaal ruim 100 miljard euro is gemoeid. Dat bedrag komt in mindering op de uitstaande schuld van de Grieken.

Bij ABN AMRO treffen we, anders dan bij bijvoorbeeld ING, op de balans geen overheidspapier van de betrokken Zuid-Europese natie aan. Wel heeft het in het verleden, lang voor het uitbreken van de schuldencrisis, ongeveer 1,3 miljard euro geleend aan de spoorwegen van het land, Hellenic Railway Organisation, en de metro van de hoofdstad. Die ondernemingen zijn in handen van de staat. Die garandeert de rente- en aflossingsverplichtingen.

Tot onaangename verrassing van ABN AMRO bleek enkele weken geleden dat deze obligaties ook onder de herstructurering vallen. Woensdag liet de bank tijdens een vergadering in Londen de Griekse autoriteiten officieel weten dat hij daarmee niet instemt. Waarschijnlijk volgt er nu een jarenlange juridische strijd.

Het Nederlandse concern redeneert: wij hebben het kapitaal niet verstrekt aan de overheid, dus hoeven wij niet te bloeden. De Grieken zien dat anders en betrekken de leningen wel bij de afwaardering. Bovendien signaleert ABN AMRO willekeur, want niet álle schuldeisers van de staatsbedrijven zouden worden aangeslagen voor een bijdrage aan de sanering.

„Wij zijn geen charitatieve instelling”, benadrukte bestuursvoorzitter Gerrit Zalm van ABN AMRO bij de presentatie van de jaarcijfers, vorige maand. Toch heeft het bedrijf in de boeken al zijn verlies genomen. In het derde kwartaal van 2011 zette het 500 miljoen euro opzij met het oog op een mogelijke wanbetaling door de Grieken. In het vierde kwartaal voegde het aan die voorziening nog 380 miljoen toe. Mede daardoor moest over laatstgenoemde periode een nettoverlies worden gerapporteerd van 23 miljoen. Opgeteld ligt er dus 880 miljoen op de plank om de klap op te vangen.

Pikant is dat ABN AMRO qua eigendom volledig toebehoort aan de Nederlandse staat. Minister De Jager (Financiën) heeft zich in Europees verband sterk gemaakt voor de deelname van de private sector aan de redding van Griekenland. Nu weigert de bank waarvan hij als vertegenwoordiger van de overheid de enige aandeelhouder is, mee te werken. De afspraak luidt dat hij zich niet bemoeit met het beleid van de onderneming.

Verder stellen we vast dat we als gevolg van de nationalisatie van ABN AMRO bij de schadepost praten over belastinggeld. De tegenvaller betekent immers dat de bank minder dividend uitkeert aan de schatkist en dat daarmee in feite de burger opdraait voor de kwijtschelding, mocht de rechter die opleggen, aan de Grieken.