Dat zei prof. dr. H. J. Selderhuis donderdag tijdens de tweede gezamenlijke gemeenteavond van de Dordtse gereformeerde kerk (vrijgemaakt) en de christelijke gereformeerde kerk van Dordrecht-Zuid over het thema ”verbond en kerk”.

Prof. Selderhuis, hoogleraar kerkgeschiedenis en kerkrecht aan de Theologische Universiteit in Apeldoorn, is van mening dat de christelijke gereformeerden en de gereformeerd-vrijgemaakten alleen samen de juiste balans in de verbondsleer kunnen vinden.

„Een zwak punt van de vrijgemaakten is dat stoere, dat zelfverzekerde. Christelijke gereformeerden kijken wel eens te veel naar zichzelf. Ze hebben er soms te weinig oog voor dat het heil buiten ons ligt, zoals Luther dat benadrukte. Het lezen van K. Schilder vond ik een verademing. Van hem leerde ik dat je mag weten wat je aan de Heere hebt. Na een periode van geestelijke dorheid hoef ik bij God niet helemaal opnieuw te beginnen, want God is Dezelfde gebleven.” Gevraagd naar hoe het komt dat in bepaalde delen van de CGK heilsonzekerheid heerst, reageerde de kerkhistoricus: „Zo’n aparte vrees is dat niet. Hoe is het mogelijk dat ik behouden word? vraag je jezelf wel eens af. Die vragen zitten al vanaf de Afscheiding in 1834 in onze traditie.”

Het thema verbond en kerk werd uitgediept, omdat ook in Dordrecht een proces van toenadering gaande is tussen de christelijke gereformeerden en de gereformeerd-vrijgemaakten. Op kerkenraadsniveau is een consensus bereikt over de toe-eigening van het heil en de visie op verbond en kerk, de thema’s die ook in de landelijke contacten veel aandacht hebben. Op gemeenteavonden wordt deze consensus toegelicht en besproken. De eerste keer sprak prof. J. Kamphuis over de toe-eigening van het heil. De christelijke gereformeerde kerk van Dordrecht-Centrum is niet bij het proces van toenadering betrokken.

Erotiek en kritiek noemde Selderhuis de problemen van de kerk. „Eros is zichzelf zoekende liefde, agapè is liefde die dienstbaar wil zijn. Zoeken naar een kerk die leuker, gezelliger, christelijker is, kun je als erotiek beschouwen. Men vraagt slechts: Wat heb ik eraan? en niet naar wat de kerk aan mij heeft. Negatief spreken over de kerk is negatief zijn over jezelf. De kerk is namelijk het lichaam van Christus, waar je zelf deel van uitmaakt.” Kerkmensen hebben van huis uit vaak veel kritiek op de kerk. Wie weet wat het is om van buiten binnen te komen, past wel op met kritiek. Net als bij het verbond kan er in de kerkopvatting sprake zijn van overschatting en onderschatting, constateerde prof. Selderhuis. „Bij vrijgemaakten is er oog voor het belang van de kerk en de consequenties van het kerk-zijn. De zaken zijn goed geregeld; ik hoop dat dit niet verdwijnt!”

Ziet hij bij de vrijgemaakten wel eens een gebrek aan relativeringsvermogen, christelijke gereformeerden ziet prof. Selderhuis graag wat minder relativeren. „Een kerkverband is van belang. De karikatuur bestaat dat de CGK een hotelketen vormen, maar het is in ieder geval waar dat de gemeenten te gemakkelijk hun eigen gang gaan. Het positieve daarvan is een zekere acceptatie van verschillen en dat er nog nooit een scheuring heeft plaatsgevonden. Cru gezegd: Na twee scheuringen -in 1944 en in 1967- kun je moeilijk anders dan gelijkgezinden overhouden. „De thema’s verbond en kerk hebben in de geschiedenis van de gereformeerde gezindte altijd discussie opgeroepen. Daarom wordt het gesprek erover wel eens gemeden. Als je ze niet bespreekt”, aldus de inleider, „heeft dat echter ook zijn consequenties. Dan blijven er slechts individuen over met wat religieuze gevoelens. We moeten laten zien wat de waarde van de kerk is en wat de zegen van het verbond is. Van het paradijs tot de wederkomst zijn die thema’s aan de orde. Juist vanwege kerk en verbond gaat het tussen vrijgemaakten en christelijke gereformeerden om een ideaal huwelijk.”