De burgemeesters van de twee Utrechtse gemeenten presenteerden maandag het programma voor Koninginnedag.

Koningin Beatrix en haar familie zullen op 30 april achtereenvolgens Rhenen, gelegen in het uiterst zuidoostelijke puntje van de provincie Utrecht, en het nabijgelegen Veenendaal bezoeken. Veenendaal verwacht dat er tussen de 40.000 en 80.000 Oranjefans op de festiviteiten afkomen. Rhenen rekent op 25.000 tot 40.000 bezoekers.

In beide christelijke plaatsen is veel aandacht voor geschiedenis, sport, spel en muziek. Zo maken de Oranjes in Rhenen bij de Cunerakerk kennis met het ’Cuneraspel’ dat al eeuwen in het dorp wordt gespeeld. Het draait om de legende van de Heilige Cunera, die in de 4e eeuw wonderen kon verrichten. Door haar heiligverklaring in de 7e eeuw werd Rhenen een bedevaartsoord.

Veenendaal wil zich ook profileren als een moderne, ondernemende en ’jonge’ stad: een derde van de inwoners is jonger dan 25 jaar. Zo lopen de Oranjes langs een energieopwekkende speeltuin, die volgens de gemeente staat voor ’ICT-ondernemerschap’. Maar ook zoiets als de zeepkistenrace, een ’gouwe ouwe’ op Koninginnedag, ontbreekt niet.

Voor met name prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven is Rhenen geen onbekend terrein. Op 4 mei zijn ze geregeld present op de jaarlijkse herdenking voor omgekomen militairen op de Grebbeberg, ten oosten van de stad. Van Vollenhoven opende in 2002 ook het nieuwe gemeentehuis van Rhenen.

Het is de derde keer dat de koninklijke familie op 30 april de provincie Utrecht bezoekt. In 1999 waren de koningin en haar gevolg in Houten en de stad Utrecht, in 1987 waren ze in Breukelen en Soestdijk.

Kosten

De organisatie van Koninginnedag kost de gemeenten Rhenen en Veenendaal 1,7 miljoen euro, zo bleek maandag tijdens de presentatie van het programma. Beide plaatsen krijgen 225.000 euro van de provincie Utrecht en in Rhenen komt 425.000 euro uit een plaatselijk cultuurfonds.

Politie-inzet

In Veenendaal en Rhenen worden op 30 april 1250 agenten ingezet. Dat laat journalist Riekelt Pasterkamp, die aanwezig is tijdens de persconferentie over het programma, weten via Twitter.

De agenten worden onder meer ingezet bij de bescherming van koningin Beatrix en haar familie. Dat zei Johan van Hartskamp, districtschef Heuvelrug van de politie Utrecht, maandag.

Het Utrechtse politiekorps krijgt de hulp van ongeveer 350 agenten elders uit het land. Tijdens de viering van Koninginnedag vorig jaar in het Limburgse Thorn en Weert deden in totaal 1300 agenten dienst.

De inzet van minder agenten betekent volgens Van Hartskamp niet per se dat het veiliger is geworden. „Elke locatie is anders en vereist maatwerk. Daar zetten we onze agenten op in.”

Net als voorgaande jaren zijn Rhenen en Veenendaal ingedeeld in ringen, waarbij elke ring zijn eigen beveiligingsgraad kent. Die is strenger naarmate mensen dichter bij de Oranjes komen.

De bewoners langs de route worden gescreend, evenals mensen die deelnemen aan de activiteiten. Op de dag zelf zullen agenten bezoekers in de gaten houden en aanspreken als dat nodig is. Een deel van het korps heeft hiervoor een opleiding gehad. „We zullen scherp en sympathiek zijn”, aldus Van Hartskamp.

Volgens de burgemeesters zal het publiek weinig van de veiligheidsmaatregelen merken. Wegen worden „niet met betonblokken, maar door bloembakken met oranje geraniums” geblokkeerd. De scheepvaart op de Rijn wordt tijdelijk stil­gelegd.