Islamisten in Egypte willen totale macht
CAÏRO – Na de opstand in Egypte van vorig jaar hebben de moslimbroederschap en de salafisten om het hardst geroepen dat ze niet zouden meedoen aan de race om het presidentschap. Maar die woorden bleken loze kreten. Afgelopen week schoven beide groepen een kandidaat naar voren.
Nu de islamisten de macht in het parlement en in de grondwetscommissie in handen hebben, lonkt de totale macht.
De moslimbroederschap heeft haar vicevoorzitter Khairat al-Shater gepresenteerd als kandidaat voor de komende presidentsverkiezingen. De 61-jarige Shater heeft het besluit van de broederschap om hem te nomineren enthousiast aanvaard.
Na het vertrek van Mubarak zei de moslimbroederschap meermalen geen interesse te hebben in het presidentschap. Maar door de opstand is de politieke orde totaal op zijn kop gezet. Oud-president Mubarak belandde in de gevangenis op beschuldiging van moord en corruptie en het parlement werd ineens gedomineerd door radicale islamieten.
En nu er in het presidentschap nog meer macht voor het grijpen ligt, heet het dat de kandidaatstelling „een noodzakelijke maatregel” is. Er bestaat een „reële bedreiging voor de revolutie en het democratische proces”, aldus Mahmud Hussein, secretaris-generaal van de broederschap.
Met de nominatie zet de broederschap zich duidelijke af tegen de Hoge Raad van de Strijdkrachten (SCAF), die de macht waarneemt sinds het aftreden van Mubarak een jaar geleden. De politieke tak van de moslimbroederschap, de Partij voor Vrijheid en Rechtvaardigheid, heeft de laatste tijd veel kritiek geuit op de SCAF en de regering van premier Kamal Ganzuri. Vooral de laatste klaagde juist weer over de toenemende machtsinvloed van de islamisten. Dat de islamisten de meerderheid hebben in het comité dat de nieuwe grondwet moet opstellen, leidde binnen de regering tot veel kritische reacties.
Met Shater gaat de broederschap de concurrentie aan met Amr Mussa (oud-voorzitter van de Arabische Liga) en met ex-broederschapslid Abdelmoneim Abul Futuh, die kan rekenen op de steun van zowel jonge islamisten als van seculiere bewegingen.
Aanhangers van Khairat al-Shater lanceerden onmiddellijk een Facebookpagina om zijn campagne te ondersteunen. Daar heet hij de ”renaissance-ingenieur”. Shater was ooit assistent-hoogleraar aan de universiteit van Mansura en staat bekend als ”de ingenieur”. De Facebookpagina had binnen enkele uren 32.000 leden.
Presidentskandidaten moeten worden voorgedragen door een partij die vertegenwoordigd is in het parlement en moeten kunnen rekenen op de steun van ten minste dertig parlementariërs. Een onafhankelijke kandidaat moet 30.000 handtekeningen van kiesgerechtigden verzamelen, verspreid over vijftien provincies, om in aanmerking te komen als kandidaat voor de presidentsverkiezingen.
Maar ook de salafistische partij Nur heeft een kandidaat. Met veel tamtam werd vrijdag Hazem Salah Abu Ismail gelanceerd als president in spe. De ultraconservatieve kandidaat heeft met 150.000 volmachten meer dan het benodigde aantal handtekeningen binnengehaald.
Langs de straten hangen posters en foto’s van Abu Ismail. Zijn aanhangers komen uit verschillende lagen van de bevolking, beslist niet alleen uit typische salafistische kring van mannen met lange baarden of gesluierde vrouwen.
Zijn slogan luidt ”Leven met waardigheid”. Juist dat heeft Egypte dertig jaar gemist. Bovendien was Abu Ismail nooit verbonden met het corrupte regime van Mubarak.
Tegenstanders van Abu Ismail fronsen de wenkbrauwen bij de massale steun die hij geniet. Ze vragen zich af of hij het juiste beeld van Egypte vertegenwoordigt, namelijk de gematigde benadering van de islam en de tolerantie. Anderen zetten vraagtekens bij de bekostiging van zijn campagne.
De islamisten hebben aan de macht geroken. En nu nemen ze geen genoegen met minder dan de totale macht. De revolutionairen van vorig jaar vrezen dat Egypte hard op weg is om van de dictatuur van Mubarak te vervallen in de dictatuur van de religie.