Het protestantisme in Frankrijk stond woensdagmiddag centraal in Woerden, waar een groep organisaties die vanuit Nederland samenwerkt met protestanten in Frankrijk, een bezinningsdag organiseerde. Onder de werktitel ”Frans beraad” wisselen ze ervaringen uit rond activiteiten in het land. Voorzitter van het beraad is dr. ir. J. van der Graaf. De deelnemende organisaties zijn afkomstig uit de breedte van de gereformeerde gezindte.

Ds. Régis Berdoulat, predikant van een gereformeerde baptistenkerk in Lausanne, Zwitserland, deelde ervaringen over de toestand van het protestantisme in Frankrijk. Als ‘kapstok’ gebruikte hij indrukken die hij opdeed tijdens een reis met Franse predikanten naar Zuid-Korea. De meeste predikanten waren lid van de Eglise Réformée de France (ERF), de grootste protestantse kerk in het land. Als zijn ervaringen tijdens die reis representatief zijn voor het geheel van de ERF, is er reden tot zorg, aldus ds. Berdoulet. „Zelfs het samen bidden bleek voor de meeste predikanten een nieuwe ervaring.”

Ds. Berdoulet voelt zich „heel somber” over de invloed van vrijzinnige en liberale theologie op grote delen van het Franse protestantisme. Met het verdwijnen van Schriftgezag, vertrekken ook de kerkgangers. De aangekondigde fusie van de ERF en de Lutherse kerk in Frankrijk volgend jaar, ziet de predikant als een vluchten in structuurwijzigingen. „Wat werkelijk nodig is, is het teruggaan naar de basis van de Schrift. Gods Woord moet gezag hebben op alle terreinen van het leven.”

De Zwitserse predikant constateerde dat er onder de voorgangers die hij meemaakte, weinig kennis is van de gereformeerde belijdenisgeschriften. „Officieel moet men er mee instemmen om predikant te kunnen worden, maar ik merkte dat bepaalde termen geen herkenning opriepen.”

Ds. Berdoulet signaleert echter geen bereidheid in de ERF om aandacht te schenken aan Bijbelgetrouwe theologie. „De gereformeerde theologische faculteit in Aix-en-Provence wordt absoluut niet erkend, volgens de vrijzinnige predikanten leert men daar on-gereformeerde zaken.”

Optimistischer is Ds. Jean Raymond Stauffacher, predikant in Marseille en sinds kort voorzitter van de UNEPREF, de Union des Eglises Protestantes Réformées Evangéliques en France. Dit samenwerkingsorgaan van kleine protestantse kerken, bestaat uit evangelicaal-gereformeerde gemeenten. Voor Nederlandse begrippen is dat moeilijk te duiden, aldus ds. Stauffacher. „Er is in ieder geval een groot verschil met de ERF, wij zien Gods Woord als leidend voor ons leven.”

Ds. Stauffacher is predikant van een kleine gemeente in Marseille, die onderdeel is van een kerkverband met in totaal drieduizend leden. „In Nederland denkt men bij een kerk met 150 leden aan opheffing, bij ons is het omgekeerde het geval. Bij zulke aantallen denken we: nu gaat de Geest van God werken.”

De predikant erkent de zorgen van ds. Berdoulat over de grote protestantse kerken in Frankrijk. Anderzijds signaleert hij dat het kerkbezoek onder protestanten beduidend hoger ligt dan onder rooms-katholieken. Ook daalt de gemiddelde leeftijd van kerkgangers, mede als gevolg van groeiende migrantenkerken en evangelische gemeenten.

Volgens ds. Stauffacher staan Bijbelgetrouwe gemeenten in Frankrijk voor de uitdaging om de geïndividualiseerde Fransman te bereiken. Hij ziet daarbij een belangrijke rol voor kerken in de grote steden. Zelf probeert hij in de Zuid-Franse havenstad Marseille diverse projecten op te zetten waardoor ‘zinzoekers’ bereikt worden. „Onze gemeenten bestaan meer uit individuen die zoeken naar God, dan uit mensen die bouwen op een stevige gereformeerde traditie.”

Kerken moeten volgens ds. Stauffacher omgevormd worden van onpersoonlijke instituten tot levende gemeenschappen, waar onderlinge verbondenheid ervaren wordt. „Op die manier zie ik zeker ook een plaats voor traditionele gereformeerde theologie in een samenleving die continu in verandering is.”

Vrijdag verschijnt in de bijlage PuntKomma een interview met ds. Stauffacher. Dit interview is in de loop van zaterdag te lezen op rd.nl

Zie ook:

Protestantse kerken in Frankrijk lopen steeds verder leeg en bekijk bij dit artikel de videodocumentaire over het werk van GZB-medewerker Harriëtte Smit in Bordeaux.