Veel provincies hebben sinds vrijdag een negatief zwemadvies gegeven voor open wateren. Door de warmte gaat de kwaliteit van het water snel achteruit. Vooral gebieden waar blauwalgen in het water zitten, moeten gemeden worden. Er zijn waarschuwingen gegeven in Gelderland, Groningen, Limburg, Noord-Brabant, Noord- en Zuid-Holland, Overijssel, Zeeland en Utrecht.

In de meeste provincies gaat het om enkele open wateren. Voor Zuid-Holland geldt echter een negatief advies voor alle zoetwaterplassen.

De regionale brandweer heeft vrijdag de gemeenten op de Veluwe en in de Achterhoek geadviseerd vanaf morgen een rookverbod in te stellen in bossen en recreatiegebieden. De brandweer adviseert de gemeenten tevens geen ontheffingen meer te verlenen op stookverboden. Ook open vuur, het gebruik van fakkels en barbecuen zouden volgens de brandweer verboden moeten worden.

Delen van Nederland hadden vrijdag opnieuw te maken met ernstige smog, hoewel het minder erg was dan donderdag. In Midden-Limburg en Overijssel overschreed de hoeveelheid ozon in de lucht de Europese alarmdrempel van 240 microgram per kubieke meter, zo meldde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het instituut voegde eraan toe dat de EU-alarmdrempel voor ozon nog meer overschreden kan worden, al is dat moeilijk te voorspellen. Dat komt onder meer omdat de weersvoorspellingen voor verschillende delen van Nederland nogal uiteenlopen.

Het RIVM verwacht dat de kwaliteit van de lucht de komende dagen niet verbetert en dat er sprake zal blijven van matige en mogelijk ernstige smog.

In Vlaardingen kwamen tientallen stankklachten binnen bij de Milieudienst Rijnmond. De stank wordt veroorzaakt door de Botlek. Bewoners omschrijven de stank als rottingslucht, vuilnislucht en stank van olie. In het gebied is tevens sprake van smogvorming.

Niet alleen mensen hebben last van de hitte, ook vissen krijgen het te kwaad in het warme water. Het aantal meldingen van vissterfte is nu nog betrekkelijk gering, maar de situatie kan de komende dagen snel verslechteren, ook als er een einde komt aan de warmte. Door de hoge watertemperaturen kan zuurstofgebrek of zuurstofloosheid ontstaan. Dalende waterpeilen beperken de leefruimte en droogvallende wateren bieden in het geheel geen leefmogelijkheden meer. Ook kan vergiftiging van vissen optreden door algenbloei en botulisme. Als het weer omslaat en het gaat hard regenen, kunnen riooloverstorten een groot probleem vormen.

Waterschappen, Rijkswaterstaat, gemeenten, hengelsportfederaties en -verenigingen, beroepsvissers en visstandbeheercommissies wordt gevraagd alert te zijn en het welzijn van vissen zo goed mogelijk te volgen en te waarborgen.

Veel bomen in de kustplaatsen Noordwijk en Katwijk zijn door de hitte besmet geraakt met bacterievuur. Het gaat om ongeveer 250 bomen, zo werd vrijdag bekendgemaakt. Bacterievuur is zeer besmettelijk en verspreidt zich door het warme weer snel. Door de ziekte verdorren de bomen, als zouden ze door vuur verschroeid zijn. Vooral de sierpeer is vatbaar voor de ziekte. Voor mens en dier zijn er geen gezondheidsrisico’s, maar ze kunnen de bacterie wel overbrengen.

De temperatuur van het zeewater stijgt deze dagen naar recordhoogte. Het kustwater heeft volgens het Rijksinstituut voor Kust en Zee (RIKZ) momenteel een temperatuur van 22 graden. „In de badzone bedraagt de temperatuur van het zeewater zelfs 25 graden. Dat is zeer extreem”, aldus RIKZ-woordvoerder J. de Kok.

Volgens het instituut is het zeewater sinds 1990 niet zo warm geweest. Waarschijnlijk is het nog veel langer geleden dat het kwik zo hoog lag, maar het RIKZ heeft geen gegevens over de periode daarvoor.

Het warme zeewater is geen probleem voor de vissen. „De vissen kunnen de temperatuurschommelingen goed opvangen en een zuurstoftekort doet zich in zeewater niet voor.”