Poolse ex-priester Taraga zoekt weg na breuk met RKK
GORINCHEM – Twee keer is hij uit de Rooms-Katholieke Kerk getreden. De tweede keer weet hij het zeker: de leer van Rome strijdt met de Bijbel. De Poolse ex-priester Michal Taraga zoekt een nieuw bestaan. „In de oppermachtige Poolse kerk worden scheuren en barsten zichtbaar.”
Michal Taraga (28) was zaterdag in Gorinchem te gast op de ontmoetingsdag van stichting In de Rechte Straat (IRS). Deze stichting, in 1960 opgericht ten behoeve van de opvang van uitgetreden priesters en geestelijken, ziet het ex-priesterfonds ineens weer actueel worden, zo meldde IRS-stafmedewerker Hans ten Klooster zaterdag. De behoefte aan steun voor ex-priesters is groot, omdat dezen in een sociaal en economisch gat belanden.
De namens IRS in Polen werkzame Pedro Snoeijer bevestigt deze ontwikkelingen. „Het aantal uittredingen neemt toe, maar spreken erover is taboe”, aldus Snoeijer. „Er is geen statistisch materiaal beschikbaar. Officieel weten we van enkele honderden religieuzen, onder wie vooral nonnen, die de kerk verlaten. Met name charismatische groeperingen binnen de Katholieke Kerk treden als geheel uit en gaan als zelfstandige groepen verder.”
Michal Taraga groeide op in een traditioneel rooms-katholiek gezin in Zychlin. Een „ingrijpende ervaring van Gods liefde”, zoals hij het uitdrukt, op de middelbare school bracht hem tot het besluit zijn leven aan God te wijden en priester te worden. Hij volgde een theologische opleiding aan het priesterseminarie in Wrocław.
Tijdens het lezen en bestuderen van de Bijbel merkte Taraga steeds vaker een kloof tussen de praktijk van de Rooms-Katholieke Kerk en de inhoud van Gods Woord. Hij kreeg twijfels over de Mariaverering, de sacramenten en tal van andere zaken. „Er was tijdens de opleiding wel ruimte om vragen te stellen, maar de leer van Rome werd toch de enige juiste geacht. Men zei: Jij denkt toch niet wijzer te zijn dan de paus en alle andere theologen?”
Hij sloot zich in die tijd aan bij een charismatische vernieuwingsgroep binnen de Rooms-Katholieke Kerk. „Daar stuitte ik op dingen die haaks stonden op de Katholieke Kerk. Ik hoorde in mijn gemeente: als je in Jezus gelooft, ben je verlost. Maar in de Katholieke Kerk vernam ik: je moet nog veel doen, je bent slechts onderweg. Ik ontdekte steeds meer dat de kerkelijke traditie boven de Schrift stond.”
Op 23 juni 2008 werd Taraga gewijd tot priester in Milicz, zo’n 60 kilometer ten noorden van Wrocław. Toen hij ontdekte dat een van de priesters het biechtgeheim schond, vertelde hij dat aan een bisschop. „Deze koos voor de priester, waardoor het voor mij moeilijk werd om verder te functioneren. Ik had er nooit over nagedacht om uit te treden, maar voortdurend kwam de tekst in me op: de waarheid maakt u vrij. Op een gegeven moment wist ik dat ik weg moest. Ik heb mijn spullen gepakt en ben weggereden.”
Vrienden in Milicz vingen hem op. Vandaar vertrok Taraga naar zijn geboorteplaats. Via een internetsite waarop hulp werd aangeboden aan uitgetreden priesters, kwam hij in contact met de voormalige priester Andrzej Burzynski.
Taraga: „Ik heb mijn besluit aan mijn ouders meegedeeld. Vooral mijn moeder was emotioneel, maar mijn ouders hebben mij niet laten vallen, wat nogal eens gebeurt bij uitgetreden priesters. Het grootste deel van mijn collega’s keurde mijn beslissing af. De meesten hebben het contact met mij verbroken.”
Als priester uittreden is zeer ongebruikelijk, zegt Taraga. „Dat dóé je in Polen gewoon niet. Uitgetreden priesters komen in armoede en vervreemding terecht, in een totaal nieuwe wereld waarin zij zich nauwelijks staande kunnen houden. Hun grootste angst is dat de hele wereld zich tegen hun keert.”
In november 2009 besloot hij terug te keren naar de Rooms-Katholieke Kerk. „Ik kon geen werk vinden, voelde mij machteloos en zag dat mijn ouders eronder leden. Zij schaamden zich, en ook ik begon me gaandeweg schuldig te voelen. Ik dacht: Misschien kan ik de kerk nog ten goede veranderen. Zo nam ik de stap om terug te keren.”
De bisschop en de hoofdpastoor beschouwden deze stap als een persoonlijke overwinning, maar zij juichten te vroeg. In maart vorig jaar trad Taraga opnieuw uit. „In die tweede periode ben ik er alleen maar in bevestigd dat ik móést uittreden. Het systeem kun je niet in je eentje veranderen, daar ben ik achter gekomen. Ik voelde me slecht als ik tot Maria moest bidden, wat ik helemaal niet meer kon.”
Taraga is nu lid van een charismatische gemeente in Wrocław, die hij als „gematigd” typeert. „De helft van het protestantisme in Polen bestaat uit charismatische of pinkstergemeenten. Dat heeft te maken met het feit dat veel ex-katholieken een gemeente zoeken die in niets meer herinnert aan hun vroegere roomse omgeving. De sfeer van emotie, ervaring en vrije aanbidding spreekt hen aan. Er gebeuren daar ook genezingen, die indruk maken.”
De Rooms-Katholieke Kerk in Polen onderneemt de laatste tijd een scherp offensief tegen de charismatische beweging, omdat ze beseft dat deze velen de kerk doet verlaten, aldus Taraga. „Maar de Poolse kerk is niet zo oppermachtig meer. De kerk vertoont scheuren en barsten. Toch durven de meeste Polen de kerk nog niet vaarwel te zeggen. Al geloven de meesten niet meer dat er buiten deze kerk geen heil is, ze hebben er nog wel sociale en culturele bindingen mee waarvan ze niet los kunnen komen. Maar je ziet overal de bevrijdende kracht van het Evangelie, dwars tegen alle kerkelijke structuren in. Dat geeft hoop, ook voor de Poolse katholieken.”