„Even op onze ziel wachten…”
Wie op Curaçao zijn godsdienst wenst te praktiseren, heeft keus te over. De bevolking is overwegend rooms-katholiek, maar het eiland telt ook protestantse kerkgemeenschappen, toen ik het bezocht zelfs een gereformeerd-vrijgemaakte kerk, die –als ik goed ben ingelicht– de relatie met de kerk in Nederland onderhield via de gemeente van Rijnsburg. Verder telt het eiland heel veel religieuze groeperingen, die wij als min of meer sektarisch plegen aan te merken en die onder Antillianen kennelijk een gretige spirituele voedingsbodem vinden.
Mijn ervaring was dat men er ook gemakkelijk over zijn of haar geloof praat en geen enkele gêne heeft om voor zijn of haar godsdienstige identiteit uit te komen. In een van de winkels in Willemstad trof ik een verkoopster met op haar badge de naam Ruth. Toen ik er bij de afrekening op wees dat zij een Bijbelse naam droeg, kreeg ik daarvan niet alleen een bevestiging te horen maar ook het hele verhaal van Naomi, Orpa, Boaz en de lijn naar David en Jezus Christus. Gevraagd naar haar godsdienstige identiteit was het antwoord: „Jehova’s getuige.”
Al sinds 1651 telt Curaçao ook een joodse gemeenschap, in later tijd uiteengevallen in een orthodoxe en een meer liberale groepering. In het hart van de stadswijk Punta in Willemstad stond de in 1732 gebouwde Israël-Emanuëlsynagoge. Het interieur ademt de sfeer van oude kerken in Amsterdam. Wat men maar zelden in een synagoge ziet, was hier het geval: over de hele oppervlakte was de vloer met een laag zand bedekt. Nog vóór de gids er uitleg over gaf, probeerde ik te bedenken welke symboliek die zandlaag kon hebben. Ik kwam op niets anders dan de herinnering aan de reis van het volk Israël door de woestijn, na de uittocht uit Egypte.
Het bleek anders te zijn. De met zand bedekte vloer is een herinnering aan de belofte aan Abraham dat zijn nageslacht zeer talrijk zou zijn, als het zand de zee. De vier pilaren in de synagoge dragen de namen van de vrouwen die voor die talrijkheid de aanzet hebben gegeven: Sara, Rebekka, Lea en Rachel.
Wat op Curaçao –evenals in andere landen met een heet klimaat– opvalt, is het gematigde levenstempo. Tijdens een eilandtrip merkte de gids op dat men als bezoeker van het eiland geen haast moet tonen. Wat sterfte door hartinfarcten betreft geven de statistieken zeer lage cijfers aan. Wij hebben op Curaçao –aldus de gids– de therapie van de voorzorg, door het in acht nemen van een gematigd levenstempo; bij u in Nederland is er alleen de therapie van de nazorg, liet hij erop volgen. Hij gaf de voor dat moment aan zijn zorg toevertrouwde toeristen het bekende verhaal mee van de twee indianen in de Verenigde Staten, die een grote afstand moesten afleggen en dat te voet wilden doen. Het aanbod van iemand die naar dezelfde bestemming moest om in zijn auto mee te rijden, leek hun echter wel aantrekkelijk. En zo geschiedde. Tot grote verbazing van de ”driver” vroegen de indianen halverwege de rit, op een plaats die zich daartoe niet direct leende, of zij mochten uitstappen. Op de verbaasde vraag van de automobilist naar het waarom, was het opmerkelijke antwoord:
„We willen even op onze zielen wachten.”
Terug in Nederland, de gejaagdheid op de gezichten lezend, de agressie op de weg waarnemend, dacht ik: Hier hoeven we niet eens meer op onze zielen te wachten. Die zijn we allang kwijt…
