Ronald Plasterk, Diederik Samsom, Nebahat Albayrak, Lutz Jacobi en Martijn van Dam kozen maandag bij een PvdA-debat in Amsterdam alle vijf dat standpunt. Eerder had de vertrokken PvdA-leider Job Cohen ook al gezegd dat het kabinet niet hoefde te rekenen op steun van de PvdA.

Plasterk zei er bij dat hij het kabinet onder geen beding aan een meerderheid zal helpen, maar hij sloot niet uit dat hij een eventuele maatregel van VVD, CDA en PVV over de hypotheekrenteaftrek zou kunnen steunen, als zo’n maatregel toch al een meerderheid in de Kamer heeft.

Over het ontslagrecht waren de kandidaten het niet eens. Van Dam en Albayrak stelden dat het ontslagrecht versoepeld kan worden, Jacobi, Samsom en Plasterk zijn daar hoe dan ook tegen.

Volgens Van Dam gelden er nu voor bedrijven al heel veel mogelijkheden om de wet te omzeilen en „dat is gebeurd omdat wij weigerden er iets aan te doen en de hakken in het zand zetten”, zei Van Dam.

De kandidaten kregen een groot aantal vragen en dilemma’s voorgelegd. Bezuinigen ze liever 1 miljard euro op het persoonsgebonden budget in de zorg of bij de sociale werkplaats? „Dat is geen dilemma, dat is een asociale vraag”, zei Lutz Jacobi.

Verschil was er bij de vraag wie dichterbij de PvdA staat: GroenLinks of de SP. Volgens Plasterk staat de SP op essentiële punten ver van de PvdA en staat GroenLinks een stuk dichterbij. Samsom was het daar absoluut niet mee eens omdat GroenLinks volgens hem „sociaal-economisch echt de weg kwijt is.”

De PvdA-leden kiezen voor 16 maart uit de vijf kandidaten een nieuwe fractievoorzitter en partijleider. „U kiest de volgende oppositieleider”, hield Samsom de 700 PvdA’ers in de Meervaart voor. „En als hij het goed doet, mag u over 4 weken een lijsttrekker kiezen want dan krijgen we verkiezingen.”