Buitenland

Analyse: Netanyahu brengt Obama cruciaal bezoek

JERUZALEM – De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft maandag een cruciale ontmoeting met de Amerikaanse president Barack Obama. Het gesprek kan bepalend zijn voor de beslissing die Israël neemt rond Iran: aanvallen of niet?

Alfred Muller
5 March 2012 11:58Gewijzigd op 14 November 2020 19:44
Netanyahu. Foto EPA
Netanyahu. Foto EPA

Over één ding zijn Israël en de Verenigde Staten het eens: Iran mag zich onder geen beding nucleair bewapenen. Iran is nog niet tot de productie van de kernbommen overgegaan, maar de vrees bestaat dat het wel voorbereidingen treft om ze te kunnen maken.

De zware internationale sancties tegen Iran kunnen ertoe leiden dat het land ervan afziet nucleaire wapens te ontwikkelen. Dat is de boodschap die Obama zondag overbracht aan de pro-Israëlconferentie Aipac: geef de sancties de tijd.

Een andere mogelijkheid is echter om Iran te stoppen met een militaire aanval. Dat is risicovol, mede omdat allerminst zeker is of Iran daardoor zal afzien van de ontwikkeling van nucleaire wapens. Een aanval kan het programma echter wel een aantal jaren vertragen.

Zowel Israël als de Verenigde Staten zien liever van af van een oorlog. Het is namelijk wel bekend waar deze begint, maar niet waar deze ophoudt. Het aantal burgerslachtoffers in Israël en andere landen kan bij een tegenaanval nihil zijn, of zeer groot.

Maar beide landen hebben ook een rode lijn getrokken en die ligt voor beide verschillend. Het leger van Israël mag dan sterk zijn, het is lang niet zo krachtig als dat van de VS. Israël maakt dus andere afwegingen. Netanyahu vreest dat Obama te lang zal wachten met aanvallen

Netanyahu probeert de VS er dan ook van te overtuigen de druk op Iran op te voeren met meer sancties en niet al te lang te wachten met een aanval als dat nodig is. Ook wil hij de vrijheid houden om zelf te handelen. Obama wil de Israëlische leiders ervan overtuigen dat er nog tijd is. En dat ze op hem kunnen vertrouwen als zijn rode lijn in zicht komt.

Dat is het dilemma waar Israël voor komt te staan: vertrouwen op de VS of zelf handelen. Voor vertrouwen op de VS valt veel te zeggen. Dat land heeft een sterk leger. Israël stoot zijn beste bondgenoot niet voor het hoofd door eigenmachtig optreden. Aan de andere kant bestaat er het risico –hoe klein ook– dat de VS straks niet handelen en dat Israël in groot gevaar komt.

Waarschijnlijk zal de conclusie zijn: we wachten nog en we vertrouwen op de VS, maar we houden de vrijheid zelf te handelen als we denken dat dat nodig is. Het gesprek tussen Netanyahu en Obama zal meebepalen welke beslissing Israël de komende tijd zal nemen.

Dat Israël wil voorkomen dat Iran zich nucleair bewapend, is begrijpelijk. President Ahmadinejad heeft verschillende keren gezegd dat Israël dient te verdwijnen. Het is onzeker hoe serieus dit dreigement is, maar Israël kan zich niet de luxe permitteren het dreigement te onderschatten. De vrees in Israël is dat Iraanse leiders zich irrationeel zullen gedragen als ze een nucleair wapen hebben, en Israël ermee aan zal vallen, ook al zou dat zelfdestructie betekenen.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer