Nederland eist eerst nog wel een tweede positief rapport over de vorderingen van de landen in hun strijd tegen corruptie en criminaliteit.

De ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken moeten de knoop doorhakken, blijkt uit een verklaring van de Europese top donderdagavond in Brussel die vrijdag wordt aangenomen. Nederland werd massief onder druk gezet om zijn blokkade op te geven. Voorafgaand aan de top was er zelfs apart overleg van Rutte met Europees president Herman Van Rompuy nodig om tot een compromis te komen.

Tot september kunnen de Nederlanders een gewijzigd standpunt innemen. Want medio dit jaar verschijnt een uitvoerig verslag over de vooruitgang die de Roemenen en Bulgaren hebben geboekt bij de bestrijding van corruptie en georganiseerde criminaliteit.

Nederland eist twee opeenvolgende positieve rapporten voordat het overstag wil gaan. Eerder dit jaar verscheen al een verslag, dat in de ogen van Den Haag positieve, maar ook nog negatieve punten bevatte.

Donderdagavond bestempelde premier Mark Rutte het verslag als „min of meer” acceptabel: „Het is net voldoende.” Die inschatting opent de weg voor een positieve waardering van de komende rapportage.

De verklaring van de top roept de betrokkenen op in de tussenliggende tijd tot september alles te doen om een succesvolle uitbreiding van de Schengengebied mogelijk te maken. De EU-lidstaten benadrukken dat beide landen voldoen aan de eisen voor toetreding en prijzen de inzet van Bulgaren en Roemenen.

Volgens Van Rompuy is er „sterke politieke wil” onder de Europese leiders om in september een besluit te nemen. Hij kondigde een pakket maatregelen aan dat landen die nu angst hebben voor de gevolgen van de toetreding van Bulgarije en Roemenië, moet geruststellen.