Bij dergelijke besluiten spelen persoonlijke normen, waarden en geloofsovertuiging een rol. Wat de buitenwereld ervan vindt, is op dat moment volkomen onbelangrijk, denkt filosoof en medisch ethicus Erwin Kompanje van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. Kompanje was onder andere zeer nauw betrokken bij het tot stand komen van de richtlijn afzien en staken van behandeling van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) en is lid van de commissie ethiek van die vereniging.

„Of je nu koningin of prinses bent of een gewone mevrouw, dat maakt niet uit. Het verdriet blijft hetzelfde”, meent Kompanje. Hij denkt dat alle media-aandacht ook vrijwel volkomen langs de familie heen is gegaan. „Het leven speelt zich af rond dat bed en de buitenwereld is ver weg.”

Kompanje denkt niet dat de mening van publiek of politiek een grote rol zal spelen als de familie moet beslissen over vragen rond de verdere behandelwijze van de prins. „Geloof en levensovertuiging spelen daarbij een belangrijke rol en eventueel een wilsbeschikking van de patiënt. Niet wat op dat moment onbelangrijke anderen vinden. Dat de hele wereld meekijkt, doet niet ter zake. Een familie is helemaal naar binnen gericht op zo’n moment, is mijn ervaring.”

Prinses Mabel heeft als echtgenote van Friso uiteraard de zwaarste stem. In een brief die tijdens hun huwelijk in 2004 in de kerk werd geciteerd, schreef Mabel dat „God, het geloof en de waarden waar zij voor staan” grote invloed hebben op haar leven. „Het vertrouwen in God zit bij mij zo diep dat dit geloof telkens toch weer wint van alle tegenslagen en teleurstellingen.”

Kompanje hoopt dat er in de komende weken een eigen, rustige plek voor prins Friso wordt gevonden. „Ik denk niet dat het een gewoon verpleeghuis of een revalidatiecentrum wordt. Want het was beschamend zoals er vorige week onzinnige medische informatie naar buiten kwam. De patiënt merkt het niet, maar zijn familie heeft net als ieder ander recht op en behoefte aan rust en privacy.”

Volwassen patiënten in coma kunnen echter niet in Nederland revalideren. In Tilburg zit wel een revalidatiecentrum voor comapatiënten (Leijpark), maar dat is alleen beschikbaar voor patiënten onder de 25 jaar. Volgens de grondlegger van revalidatiecentrum Leijpark, klinisch neuropsycholoog Henk Eilander, komt dit door politieke besluitvorming. Hij pleitte er gisteren in het tv-programma EenVandaag voor om voortaan ook comapatiënten boven de 25 jaar te revalideren.