Wanneer het huis van bisschoppen (de leiders van de 109 bisdommen in de VS), dat maandag vergadert, eveneens akkoord gaat, is Robinsons benoeming een feit. Hij is dan de eerste bisschop binnen de anglicaanse gemeenschap die er openlijk voor uitkomt een homoseksuele relatie te hebben.

Afgevaardigden uit de leken in het huis van afgevaardigden stemden gisteren -met 63 stemmen voor, 32 tegen en 13 blanco- in met de benoeming. Onder de afgevaardigden uit de geestelijken was de stemverhouding 65 voor, 31 tegen en 12 blanco.

„De spanning is hier werkelijk om te snijden”, bericht de conservatieve nieuwsdienst Virtuosity Digest. „In zo’n beetje alle politieke situaties is het de middenmoot, zijn het de zogenoemde gematigden die de uitkomst van een verkiezing bepalen. Zo ook hier in Minneapolis, op de 74e en wellicht laatste generale synode van de Episcopale Kerk in de VS, waar de laatste hoofdstukken van een eens zo trotse denominatie worden geschreven. Tenzij er een wonder gebeurt.”

„God heeft dit altijd al gewild”, verklaarde een verrukte Robinson (56), die al dertien jaar met een andere man samenwoont, tegenover verslaggevers. „Maar wij moeten nog zoveel leren. God heeft ons al veel dingen geleerd over de volledige deelname van kleurlingen, vrouwen, en nu van homoseksuele en lesbische mensen.”

De stemming van gisteren volgde op een emotioneel, 45 minuten durend debat waarin tegenstanders waarschuwden dat Robinsons benoeming een wig zou drijven tussen de 2,3 miljoen leden tellende Episcopale Kerk en het merendeel van de anglicaanse gemeenschap, die wereldwijd zo’n 75 miljoen leden telt.

„Ik weet niet wat ik mijn mensen moet vertellen als ik straks thuiskom”, zei James Flowers van het bisdom Western Louisiana, aldus de Washington Post. „Hoe moet ik hen vertellen dat de kerk die zij liefhebben een afvallige kerk is geworden, die de facto buiten de gemeenschap is komen te staan van de meerderheid van hun broeders en zusters in Jezus Christus?”

In een op 23 juli ondertekende verklaring meldden conservatieve evangelicalen dat als de synode de benoeming van Robinson ratificeert, zij „gereedstaan om te antwoorden”, oftewel: dat een scheuring („uiteenspatting”) in de kerk dan onvermijdelijk is. Ze zullen dan een „buitengewone vergadering” samenroepen, waarop de leiders van meer dan de helft van de 38 anglicaanse kerkprovincies zullen spreken over een „dramatische hergroepering.”

Voorstanders van Robinsons benoeming noemen de dreigementen „paniektactiek.” Ze herinneren eraan dat de kerk, ondanks vergelijkbare waarschuwingen, ook niet scheurde toen de synode in 1976 instemde met de wijding van vrouwen tot priester; toen een kerkelijke rechtbank in 1986 de wijding van homoseksuele mannen goedkeurde en toen in 1989 de eerste vrouwelijke bisschop werd benoemd.

Robinson is al zestien jaar kanunnik (hulpbisschop) in New Hampshire. Hij heeft twee dochters uit een huwelijk dat in 1987 eindigde in een scheiding. Zijn 21-jarige dochter Ella zei vrijdag dat de 50-jarige partner van haar vader al lang is geaccepteerd als lid van de familie. Robinsons ex-vrouw ondersteunt hem eveneens.

De Episcopale Kerk, een anglicaanse kerk, stemde in 1976 in met de acceptatie van homoseksuelen en lesbiënnes als volwaardige leden van de kerk. Deze week zal de synode ook stemmen over een resolutie die de ontwikkeling van liturgieën voor het inzegenen van homoverbintenissen wil toestaan. Op de generale synode van Denver, in 2000, werd een soortgelijk voorstel met een nipte meerderheid verworpen.

De kwestie homoseksualiteit verdeelt de anglicaanse gemeenschap tot op het bot. In mei besloot het Canadese bisdom New Westminster, waaronder ook Vancouver valt, homoseksuele verbintenissen formeel in te gaan zegenen. In antwoord daarop verbraken de leiders van zestien anglicaanse kerken over de hele wereld hun relatie met het bisdom; negen parochies in en rond Vancouver scheidden zich af van hun bisschop.

Enkele weken later werd in de Kerk van Engeland de homoseksuele theoloog Jeffrey John tot bisschop verkozen. Onder grote druk van behoudende evangelicalen in die kerk, en na een zes uur durend gesprek achter gesloten deuren met de aartsbisschop van Canterbury, dr. Rowan Williams, trok John zich terug. ”Evangelicalen triomferen nu Jeffrey John terugtreedt”, kopte de conservatieve, tweewekelijkse krant ”English Churchman” toen.

David C. Anderson, voorzitter van de Anglicaanse Amerikaanse Raad, een groepering die zich inzet voor onder meer de traditionele opvattingen over seksualiteit, voorspelt dat „duizenden episcopalen” de overstap zullen maken naar de Oosters-Orthodoxe en de Rooms-Katholieke Kerk. Vele anderen zullen zich voegen bij conservatieve anglicaanse bisschoppen in de VS en daarbuiten, verwacht hij. Dat zou een grote aderlating zijn voor de rijkste kerk binnen de anglicaanse gemeenschap.

„Een schisma heeft tot op heden niet plaatsgehad”, zegt Anderson. „Maar de druk loopt op, meer en meer, en uiteindelijk is daar de grote klap. En dit lijkt die grote klap te worden.”