De strategie was bedoeld om een sterke indruk te maken in de ogen van de Arabische wereld, verdeeldheid te zaaien in de internationale gemeenschap en een Amerikaanse aanval te voorkomen, zegt de bron, die anoniem wil blijven uit vrees te worden vermoord door Saddams paramilitairen, die volgens hem nog volop actief zijn.

De bron maakte geen deel uit van het Iraakse leiderschap, maar heeft jarenlang dagelijks contact met Saddam gehad en volgde de besluitvorming van nabij, tot aan de val van het regime toe. In diverse interviews heeft hij Saddams beweegredenen voor de desinformatiecampagne uiteengezet.

Medio jaren ’90 was het in de Iraakse politieke en militaire top „algemeen bekend” dat alle chemische wapens waren vernietigd en dat de programma’s voor de ontwikkeling van biologische en nucleaire wapens waren stopgezet. Wel konden ze in korte tijd weer worden hervat.

Saddam was ervan overtuigd dat het de beste strategie was om tegenover de rest van de wereld in het midden te laten hoe het met de Iraakse massavernietigingswapens stond. „Hij zei herhaaldelijk tegen me: die Buitenlanders respecteren uitsluitend kracht, ze moeten geloven dat we sterk zijn.”

In het openbaar ontkende Saddam dat Irak massavernietigingswapens had, maar hij kwam nooit met bewijs. De wapeninspecteurs van de Verenigde Naties die in Irak moesten controleren of dat klopte, werkte hij structureel tegen. De inspecteurs hebben nooit verboden wapens gevonden.

Het verhaal van de bron is in lijn met de verklaringen van diverse Iraakse wetenschappers die bij de wapenprogramma’s betrokken waren. Een aantal van hen wordt nu vastgehouden door het Amerikaanse leger in Irak. Allemaal zeggen ze hetzelfde: de massavernietigingswapens die de VS en Groot-Brittannië opvoerden als de voornaamste reden voor een aanval op Irak, zijn al jaren geleden vernietigd.

Bronnen in het Pentagon zeggen dat zij inderdaad rekening houden met de mogelijkheid dat Irak helemaal geen verboden wapens had en dat Saddam desinformatie heeft verspreid om zijn vijanden ervan te overtuigen dat hij chemische wapens in huis had en werkte aan biologische en nucleaire wapens.

Saddams strategie heeft jarenlang gewerkt, maar de dictator werd uiteindelijk genekt door de aanslagen van 11 september. Na de aanslagen stelden de VS zich niet langer tevreden met ”containment”, het beperken van Saddams invloed, maar openden zij de jacht op iedereen die terroristen zou kunnen voorzien van wapens.

Voor de tweede opeenvolgende dag heeft het Amerikaanse leger in Irak zondag niemand verloren bij een aanslag. Wel zijn 25 „getrouwen” van het bewind van Saddam Hussein opgepakt, onder wie een „gezochte chef.”

Het Amerikaanse centrale commando in Florida verdenkt de 25 ervan te behoren tot het gewapende verzet tegen de Amerikaanse bezetting. Het 3e Cavalerieregiment nam hen gevangen in de zogenaamde soennitische driehoek ten westen en ten noorden van Bagdad. Hun identiteit is niet bekendgemaakt.

Ongeveer 300 Amerikaanse militairen werden ingezet bij de operaties op vijf plaatsen in de omgeving van Tikrit, een bolwerk van Saddam-getrouwen. De troepen waren naar aanleiding van tips op zoek naar twee specifieke figuren, die echter niet zijn gevonden. Wel werden „belangrijke documenten” aangetroffen, aldus luitenant-kolonel Steve Russel, commandant van het eerste bataljon van het 22e Infanterieregiment.

Uday en Qusay, de zonen van Saddam Hussein, en Qusays 14-jarige zoon Mustafa zijn zaterdag begraven in al-Uja, het dorp bij Tikrit waar de familie vandaan komt. Het Amerikaanse leger gaf hun lichamen vrij na bemiddeling door de Rode Halve Maan.

De Amerikanen hadden er rekening mee gehouden dat ontevreden Irakezen in Tikrit de begrafenis zouden aangrijpen voor massale protesten, maar die vrees werd niet bewaarheid. De drie nakomelingen van Saddam werden in kleine kring begraven, op de begraafplaats van de familie. Amerikaanse soldaten keken van een afstand toe.

Inwoners van al-Uja waren alleen kritisch over de manier waarop de Amerikanen met de lichamen van Uday en Qusay zijn omgegaan. De Amerikanen hebben de zwaar gehavende lijken opgeknapt en nodigden journalisten uit om ze te komen filmen. De islamitische regels verbieden dat lijken worden gebalsemd en schrijven voor dat mensen nog op de dag van hun dood begraven worden.

Udai, Qusay en Mustafa kwamen op 22 juli samen met een lijfwacht om bij een Amerikaanse aanval op het huis in Mosul waarin zij zaten ondergedoken. Zij zijn vermoedelijk verraden door de eigenaar van het huis. Die heeft de door de Amerikanen uitgeloofde beloning van 30 miljoen dollar inmiddels opgestreken en heeft Irak verlaten.