Met een gemiddelde temperatuur van tot nu toe 18,3 graden ligt de tweede plaats in de ranglijst voor het grijpen. Nu staat de zomer van 1976 met een gemiddelde temperatuur van 18,4 graden op die plaats. Maar zelfs het monument onder de zomers -de zomer van 1947 met een gemiddelde temperatuur van 18,7 graden- kan de komende weken aan het wankelen worden gebracht.

De luchtdrukverdeling op de weerkaarten lijkt zich de komende dagen naar een hoogzomerse situatie te ontwikkelen. Hogedrukgebieden boven de Azoren en het noordwesten van Rusland krijgen verbinding met elkaar en de as van beide hogedrukgebieden verplaatst zich naar Scandinavië en het Noordzeegebied.

In Nederland krijgen storingen zo geen kans meer en gaat de wind uit het droge en warme oosten waaien. Tijdens het komende weekeinde kunnen de temperaturen vooral in het zuiden van het land al tot 30 graden of meer oplopen. Vanaf maandag of dinsdag lijkt de hitte in vrijwel geheel Nederland te heersen. Dan komt de temperatuur op grote schaal boven 30 graden, wat zou kunnen uitgroeien tot een hittegolf.

Van een officiële hittegolf is sprake als de temperatuur in De Bilt ononderbroken gedurende vijf dagen een maximumwaarde van ten minste 25 graden haalt, waarbij het op ten minste drie van die vijf dagen 30 graden of warmer wordt. Op basis van deze definitie en de huidige verwachtingen kan het de eerste helft van de volgende week al zo ver zijn.

Mocht de verwachte hittegolf er inderdaad komen, dan is dat tevens de eerste hittegolf van deze warme zomer. De laatste keer dat we in Nederland een hittegolf meemaakten, was in augustus 2001. Die hittegolf duurde precies vijf dagen en speelde zich af tussen van 22 tot 26 augustus.

De langste hittegolf die Nederland in het verleden heeft meegemaakt duurde achttien dagen. In de zomer van 1975 kwam de temperatuur tussen 29 juli en 15 augustus op achttien achtereenvolgende dagen boven de 25 graden. Zes van die dagen waren tropisch met meer dan 30 graden.

Om de zomer van 2003 tot de zomer met de hoogste gemiddelde temperatuur uit te laten groeien en het record van 1947 te verslaan is in de augustusmaand een gemiddelde temperatuur van 19,4 graden nodig. Een dergelijk gemiddelde betekent dat augustus 2003 zich zou moeten nestelen bij de warmste drie augustusmaanden uit het recente verleden. Gezien de verwachtingen voor de komende tien dagen is dat zeker haalbaar.

Op basis van de huidige inzichten kan het gemiddelde de eerste tien dagen van de komende maand al op ongeveer 21 graden uitkomen. In de periode daarna mag het vervolgens zelfs langzaamaan afkoelen zonder dat dit bijzondere record onmiddellijk in gevaar komt.

Ook andere zomerrecords kunnen aan het wankelen worden gebracht. Een mijlpaal die nog altijd op het conto van de hete zomer van 1947 staat, is die van het hoogste aantal zomerse dagen. Dat zijn dagen met een maximumtemperatuur van ten minste 25 graden. In 1947 bleef de teller steken bij 46. Dit jaar staat al op 26. Daarmee is het record van 1947 natuurlijk nog ver weg, maar helemaal buiten bereik is het niet.

Met de warmte die de komende dagen wordt verwacht, is een plaats in de topzes echter snel bereikt. Voor een plaats in de topvijf zijn nog acht zomerse dagen nodig. En ook dat aantal is haalbaar. Het aantal tropische dagen met maximumtemperaturen boven de 30 graden staat tot nu toe op vier. Dat aantal is nog niet bijzonder hoog.

De droogte, die zich op dit moment vooral in het westen van het land doet voelen, kan de komende weken nog aanhouden.