In de Moskouse metro op weg naar het protest voor eerlijke verkiezingen worden de laatste maatregelen genomen tegen de vrieskou. Een man met een witte button, de kleur van de betogers, smeert zijn hele gezicht in met vaseline. Hij gaat zorgvuldig elk plekje langs: wangen, neus, voorhoofd, lippen. Niets wordt vergeten. Twee medebetogers in skipakken kijken toe.

De Russen weten als geen ander om te gaan met de kou. Ook bij de protesten zaterdag in Moskou. De organisatie heeft bewust gekozen voor een mars door de stad. De optocht gaat van de Grote Jakimankastraat naar het Moerasplein. Bij het startpunt staat op een digitaal bord: -16. Daarnaast een reclame voor bont. Door in beweging te blijven, blijft iedereen warm. Aan het eind, waar de oppositieleden op het Moerasplein vanaf een podium de menigte toespreken, staat iedereen een uur stil.

Maar ook daar hebben de Russen wat op gevonden. De demonstranten staan pal tegen elkaar aan. Zodra er een gaatje valt, schuift iedereen naar elkaar toe. Zo komt de kou amper binnen. Sommige deelnemers warmen zich op met een slok uit een zelf meegenomen fles sterkedrank. Koffie en thee is verkrijgbaar bij kraampjes.

Op het podium herhaalt oppositieleider Vladimir Rizjkov nog eens de vijf eisen aan de Russische regering, zoals ze gelden sinds de eerste protesten na de parlementsverkiezingen op 4 december, waar volgens de oppositie fraude is gepleegd. Hij somt ze op: vrijlating van politieke gevangenen, het aftreden van de voorzitter van de centrale kiescommissie, Vladimir Tsjoerov, het herzien van de uitslag van de parlementsverkiezingen van 4 december, de registratie van oppositiepartijen en vrije en eerlijke parlements- en presidentsverkiezingen. Het publiek juicht elke eis hartstochtelijk toe. Armen gaan de lucht in.

Vjatseslav Vidritsj (35) deelt witte lintjes uit. Hij heeft zijn capuchon met nepbont over zijn hoofd getrokken. In de sneeuw wacht hij op zijn thee, die een vriend voor hem haalt. „Natuurlijk is het koud. Maar het hoort erbij. Dit is Rusland.”

Het Kremlin heeft nog geen enkele eis van de oppositie ingewilligd. Maar Vidritsj houdt hoop. Op 26 februari wil de oppositie opnieuw protesteren. Dat is een week voor de presidentsverkiezingen van 4 maart, waar premier Vladimir Poetin de favoriet is. Hij was al president van 2000 tot 2008. „We moeten blijven protesteren”, vindt Vidritsj. „Als we met 500.000 mensen hier staan, zal Poetin luisteren. Hij is bang voor het volk. Toen gepensioneerden de straat op gingen nadat ze moesten betalen voor het openbaar vervoer, heeft de regering deze maatregel teruggedraaid.”

Het draait om de macht van het getal. Hoe meer, hoe sterker de positie. De oppositie meldde zaterdag een opkomst van 120.000 mensen. De politie kwam op 38.000. De oppositie kwam zondag met een nieuwe telling: ruim 200.000 waren er op het Moerasplein. Niemand die het weet.

De 39-jarige Natalja Tichonova neemt in een koffiebar een slok van haar cappuccino. Het is er vol met mensen die witte lintjes dragen. Tichonova begint het eindelijk warm te krijgen na de demonstratie. Ze heeft niet de illusie dat het Kremlin gaat luisteren naar de oppositie. Ze gaat er daarom op toezien dat de presidentsverkiezingen eerlijk verlopen. „Ik heb me aangemeld als lid van de kiescommissie bij een lokaal stembureau. Zo kan ik de verkiezingen controleren. Maar het belangrijkste is dat in de hele maatschappij nu openlijk wordt gesproken over het falen van de regering.”

De demonstratie is dan al een uur afgelopen. Als een van de laatsten zorgt de Russische zanger Joeri Sjevtsjoek voor een optreden op het Moerasplein. Hij zingt een van zijn klassiekers: Rodina (Moederland). Het publiek zingt mee en springt lichtjes op en neer. Weer een manier om warm te blijven.

De nieuwe Russische president mag een ambtstermijn van zes jaar uitdienen. Poetin scoort in de laatste peilingen tegen de 50 procent van de stemmen, en maakt daarmee de beste kans op het presidentschap.