Het orgel in Gorinchem (drie klavieren, 44 stemmen) is bijna tien jaar in restauratie geweest. De firma Pels & Van Leeuwen voegde bijvoorbeeld in 2002 al een aantal registers toe aan het pedaal. Najaar 2007 werd gestart met een restauratieplan dat nog door de vorige organist, Jan Bonefaas (overleden in 2004), en adviseur Ton van Eck was opgesteld. Tegelijk met de restauratie van het bovenwerk is toen een zwelkast aangebracht, wat nogal wat voeten in aarde heeft gehad.

April 2010 ging een algehele restauratie van start: groot onderhoud en reconstructie, in drie fasen. Daarbij was de situatie van 1853 het uitgangspunt. Toen realiseerde C. G. F. Witte een nieuw drieklaviers orgel, waarbij hij gebruikmaakte van materiaal uit het oude orgel in de kerk, in 1761 gemaakt door J. H. H. Bätz. Bätz maakte overigens weer gebruik van materiaal uit het orgel dat S. Couzijns in 1666 voor de kerk maakte. Zodoende bevat het huidige orgel nog pijpwerk uit de 17e eeuw.

Bij een eerdere restauratie, eind jaren 50, is een aantal registers verwijderd en vervangen. „Door de reconstructie van de dispositie en het in ere herstellen van de oorspronkelijke winddruk komen alle kwaliteiten die het instrument bij de oplevering in 1853 had, weer optimaal tot hun recht”, aldus de 24-jarige Gerben Budding, die sinds september 2009 hoofdorganist van de Grote Kerk is. „Gorinchem kan niet trots genoeg zijn op een instrument van deze kwaliteit.”

Doordat het orgel helemaal is gereinigd, opnieuw is geïntoneerd en de oorspronkelijke winddruk is hersteld, staat het weer als een huis, vindt Budding. „Het resultaat is ronduit verbluffend. Het instrument behoorde altijd al tot de absolute top van de Nederlandse en Europese orgels, maar na deze restauratie is deze positie nog eens flink verstevigd.” Hij kan er alle kanten mee op en er alles op kwijt, juist ook doordat het instrument materiaal uit zoveel eeuwen in zich bergt.

De restauratie werd begeleid door de adviseurs Ton van Eck en Rudi van Straten. Op 16 november werd het orgel officieel opgeleverd. Nu is er dus de officiële heringebruikname. Zaterdagmiddag (15.00 uur) bespelen Budding en adviseur Van Eck het orgel. Van Eck zal samen met de orgelbouwer het orgel demonstreren. ’s Avonds (20.00 uur) geeft Budding een concert. Hij vertolkt onder andere Sonate I van Mendelssohn, de Grande Pièce Symphonique van Franck en de grote fantasie over ”Ein feste Burg” van Reger. Ook zal er een cd gepresenteerd worden waarop Budding het gerestaureerde orgel presenteert met werken van Buxtehude, Bach, Krebs, Mendelssohn, Franck en Guilmant.

De activiteiten zijn gratis te bezoeken; wel is er een collecte.