Recensie: J. C. Bach door John Eliot Gardiner
Het valt niet altijd mee om een nieuwe opname te omarmen wanneer er al een indrukwekkende uitvoering tussen de oren zit. Dit overkwam mij bij een cd met geestelijke werken van Johann Christoph Bach (1642-1703).
John Eliot Gardiner nam deze muziek op met zijn English Baroque Soloists en acht zangers. De uitgave concurreert met de dubbel-cd uit 1986 rond de familie Bach van Musica Antiqua Köln. Erg blijkt dit niet, want de waardering voor Gardiner stijgt snel bij herhaald luisteren. Wát een tekstuitbeelding in ”Herr, wende dich und sei mir gnädig”. Wát een afwerking in het motetten ”Der Gerechte, ob er gleich zu zeitlich stirbt” en ”Fürchte dich nicht” en wat een vreugde in ”Meine Freundin, du bist schön”, een werk dat een bloemlezing uit het Hooglied bevat.
Deze Bach gaat diep. Natuurlijk in de eerste plaats dankzij de talenten van Johann Christoph zelf, de organist en hofmusicus in de Duitse steden Arnstadt en Eisenach. Hij wist de inhoud van de geparafraseerde Bijbelteksten treffend in de prachtigste harmonieën te vangen.
De grote Johann Sebastian bracht in zijn jonge jaren veel tijd bij zijn achteroom Johann Christoph door en omschreef hem in 1735 als een „diepzinnig componist.” Hij nam veel van diens muziek op in zijn ”Altbachische Archiv”. De achteroom is „sterk in mooie muzikale vondsten, maar ook in tekstuitdrukking in muziek. Zijn stijl was galant, zangerig en opmerkelijk polyfoon”, aldus Bach.
Bijzonder troffen mij de expressiviteit en een grote stembeheersing in ”Mit Weinen hebt sich’s an” en ”Es ist nun aus mit meinem Leben”.
Niet alleen deze muziek nodigt uit tot herhaald luisteren. Het thema van deze werken, het levenseinde, vraagt voortdurend overdenking.
Welt, gute Nacht – Johann Christoph Bach; English Baroque Soloists o.l.v. John Eliot Gardiner; SDG 715; € 14,99; www.solideogloria.co.uk
Johann Christoph Bach, Gardiner
Johann Christoph Bach, Gardiner
Johann Christoph Bach, Gardiner