De raad wil dat nog dit jaar wordt begonnen met een eenmalige inhaalslag om jongeren in te enten tegen meningokokkenbacteriën type C . Tegen pneumokokken is inenting als zuigeling nodig. Dit vaccin, dat sinds kort is verbeterd, moet een combinatie gaan vormen met de DKTP- en Hib-vaccins in het rijksvaccinatieprogramma (RVP). Dat zou dit of volgend jaar al kunnen gebeuren, stelt de raad in het woensdag verstuurde advies.

Besmetting met pneumokokken en meningokokken kan leiden tot hersenvliesontsteking (nekkramp) en een ernstige vorm van bloedvergiftiging (meningokokkensepsis), die in korte tijd de dood kan veroorzaken. Jaarlijks leidt dat in Nederland tot enkele honderden zware ziektegevallen en enkele tientallen doden, vooral kinderen en jonge adolescenten. Pneumokokken kunnen onder meer longontsteking veroorzaken.

Volgens de Gezondheidsraad heeft het micro-organisme meningokok C de afgelopen jaren in Nederland in toenemende mate kwaad gedaan. In 1999 werden tachtig ziektegevallen geregistreerd, in 2000 waren dat er 105, terwijl in de eerste tien maanden van 2001 dit aantal was opgelopen tot 222. Dat is achtereenvolgens 14, 19 en 36 procent van alle gevallen van meningokokkenziekte. Meningokokken leidden jaarlijks tot zestig sterfgevallen, waarbij type C twaalf keer de veroorzaker was.

Afgelopen zomer nog werden 4500 kinderen in de gemeente Moerdijk gevaccineerd tegen dit type, na een uitbraak in die plaats. Overigens wijst de raad erop dat het vaccin tegen meningokokken C niet beschermt tegen meningokokken type B, terwijl dat de belangrijkste veroorzaker is van de meningokokkenziekte. Daarom verschillen deskundigen van mening over het nut van het vaccin. Het voorgestelde vaccin biedt bescherming tegen zeven veelvoorkomende typen pneumokokken, en dekt daarmee 60 procent van deze ziekte.

Het aantal prikken moet beperkt blijven tot twee per keer, omdat de Gezondheidsraad een zo hoog mogelijke deelname aan het rijksvaccinatieprogramma van groot belang acht. Het vaccin tegen pneumokokken moet in de huidige cocktail komen die baby’s van twee, drie en vier maanden wordt gegeven. Voor meningokokken denkt de raad aan twee prikken na vijf en zes maanden, of één injectie na de eerste verjaardag.

De voorgestelde maatregelen zijn tijdelijk, omdat naar verwachting in 2005 een gecombineerd vaccin tegen zowel pneumo- als meningokokken is ontwikkeld. Een vaccin tegen meningokokken type B zal nog later komen, waarna dat eventueel ook in de cocktail kan worden opgenomen.

De minister heeft drie maanden de tijd om te reageren, maar zal dat volgens haar woordvoerder in dit geval waarschijnlijk sneller doen.