Minister Uri Rosenthal van Buitenlandse Zaken heeft de Chinese ambassadeur in Den Haag woensdag direct om tekst en uitleg gevraagd. De Nederlandse ambassade in Peking doet hetzelfde bij de autoriteiten, aldus Buitenlandse Zaken.

D66-leider Alexander Pechtold had Rosenthal eerder op de dag om opheldering gevraagd over berichten dat de dochter van Ni Yulan, Dong Xuan, was opgepakt op het vliegveld van Peking. Ze was onderweg naar Nederland om dinsdag de prijsuitreiking bij te wonen. Haar moeder zit in afwachting van haar proces in de gevangenis.

Nederland reikt de Mensenrechtentulp sinds 2008 uit aan iemand die zich uitzonderlijk heeft ingezet voor de mensenrechten. Rosenthal maakte de naam van de winnares vorig jaar later bekend dan gebruikelijk. Volgens hem gebeurde dat op verzoek van de naaste familie van Ni Yulan. Normaal wordt de staatsprijs op 10 december, de Dag van de Rechten van de Mens, uitgereikt.

De voorzitter van de onafhankelijke jury, Cisca Dresselhuys, hoorde woensdag via Buitenlandse Zaken dat de dochter van Ni Yulan door de politie was opgepakt. Ze is ervan geschrokken. De uitreiking van de prijs dinsdag gaat volgens Dresselhuys hoe dan ook door, al gaat ze ervan uit dat ze „voor een lege stoel” moet speechen.

De jury vraagt zich bij de toekenning van de prijs altijd af of het een opsteker voor een dissident is of juist een gevaar. In dit geval kwam de jury na overleg met onder anderen de familie en de advocaat van de vrouw tot de conclusie dat het goed zou zijn dat Ni Yulan de prijs krijgt. „Als je het niet doet, ga je in wezen mee in wat de Chinese overheid het liefst doet: stilzwijgen over dissidenten”, zei Dresselhuys.