In het dossier staan achtergronden en alle ontwikkelingen van het afgelopen jaar.

Natuurlijk zijn er successen behaald in het afgelopen jaar. Egyptenaren hebben voor het eerst in hun geschiedenis een nieuw parlement kunnen kiezen. Later dit jaar mogen ze zich uitspreken over een nieuwe grondwet en kunnen ze een nieuwe president kiezen.

Mubarak, zijn zoons en andere leden van het oude regime staan inmiddels terecht op beschuldiging van corruptie en het doden van onschuldige demonstranten tijden de opstand van vorig jaar.

Maar volgens veel Egyptenaren duurt de overgang van het dictatoriale regime naar een democratie veel te lang. Het leger heeft de touwtjes nog steeds in handen, mensenrechten worden op grote schaal geschonden en de vrijheid van de media wordt nog steeds beperkt.

Ook met de economie van Egypte gaat het niet goed. Van de eisen die de demonstranten vorige jaar opstelden, zoals sociale rechtvaardigheid, betere lonen en meer werkgelegenheid, is nog niets gerealiseerd. Het toerisme, al decennia de belangrijkste bron van inkomsten voor Egypte, is het afgelopen jaar met 80 procent teruggelopen.

Vandaar dat een jaar na de opstand nog altijd niet duidelijk is wat die heeft opgeleverd. Vandaag is dan ook uitgeroepen tot ”dag van woede”. Er heerst grote ontevredenheid onder de bevolking. Allerlei groeperingen en bewegingen, zoals artsen, boeren en arbeiders, hebben de afgelopen weken herhaaldelijk gedemonstreerd voor hogere lonen en betere levensomstandigheden.

Toch zal lang niet iedereen vandaag de straat op gaan. De moslimbroederschap en de 
Tagammupartij hebben aangekondigd niet aan de demonstraties te zullen deelnemen. Ook veel christenen laten verstek gaan. De drie belangrijkste christelijke groeperingen hebben hun leden opgeroepen niet mee te doen aan de protesten van woensdag.

Mohammed al-Baradei, die zich vorige week terugtrok als kandidaat voor het presidentschap, deed een beroep op de veiligheidstroepen om geen geweld te gebruiken tegen de betogers.

De onvrede onder de demonstranten vandaag zal groot zijn. Wellicht zelfs groot genoeg om een echte revolutie te beginnen. Om de druk wat van de ketel te halen heeft veldmaarschalk Tantawi dinsdag tijdens een toespraak op de Egyptische staatstelevisie meegedeeld dat de controversiële wet op de noodtoestand vandaag zal worden opgeheven. „Ik heb besloten de noodtoestand te beëindigen, ingaande op de ochtend van 25 januari 2012”, aldus Tantawi. Hij voegde daaraan toe dat dit niet geldt voor criminelen, zonder erbij te zeggen wat hij onder criminelen verstaat.

De wet werd tientallen jaren gebruikt door oud-president Hosni Mubarak tegen de burgerbevolking teneinde het rechtssysteem te kunnen omzeilen. Jarenlang werd het regime van Mubarak precies vanwege deze wet zwaar bekritiseerd door internationale mensenrechtenorganisaties.

De huidige militaire machthebbers hebben de wet op de noodtoestand het laatste jaar zelfs stelselmatig toegepast. De cijfers spreken boekdelen. In de dertig jaar van Mubaraks bewind werden 2000 burgers berecht door een militaire rechtbank. Maar in de tien maanden dat de nieuwe machthebbers regeren hebben er zes keer zo veel burgers voor militaire rechtbanken terechtgestaan.

De legerleiding had al eerder het beëindigen van de noodwet aangekondigd. Ze trok die belofte echter in na de bestorming in september van het gebouw waarin de Israëlische ambassade is gevestigd. De wet verbood politieke bijeenkomsten en demonstraties en beperkte de persvrijheid.

Hoe groot de onvrede onder burgers is, weten we inmiddels. Maar of die groot genoeg is voor een tweede revolutie weet niemand. Vandaag zal blijken of het vieren of vechten wordt.

Lees ook: Moslimbroederschap en salafisten in Egypte laten ware gezicht zien.