Dagblad Trouw publiceerde vorige week over een therapie die de evangelische hulporganisatie Different aanbiedt aan homoseksuelen. Volgens de ggz-psychologen van Different is homoseksualiteit geen geaardheid, maar een gerichtheid.

Different ontmoet veel mensen die in hun jeugd verwond en beschadigd zijn. Te denken valt aan een gebrek aan rolpatronen of een incestverleden. Bij anderen speelt aanleg op de een of andere manier mee. De organisatie leest in de Bijbel dat seksuele gemeenschap tussen mensen van hetzelfde geslacht wordt afgewezen. Daarmee zou Different met de hand op de Bijbel homo’s helpen aan mannelijkheid of vrouwelijkheid. Genezen dus óf gevoelens leren onderdrukken.

Volgens de homo-organisatie COC werkt de therapie van Different echter averechts. De artsenorganisatie KNMG en de psychologenorganisatie NIP roepen leden op geen patiënten meer naar Different te verwijzen. Different zou lustgevoelens onderdrukken.

„Een therapie die helpt om te onderdrukken wie je bent, kan zelfs schadelijk zijn”, stelt dr. Lode Wigersma, directeur beleid van de KNMG. „Er is geen enkel bewijs dat een therapie zou werken die erop gericht is om iemands homoseksuele geaardheid te onderdrukken.”

Ook de Tweede Kamer was na het lezen van het artikel in rep en roer. Vooral het feit dat zorgverzekeraars de behandeling vergoeden uit het basispakket viel verkeerd.

Minister Schippers van Volksgezondheid verklaarde dat er zo snel mogelijk een einde moet komen aan de vergoeding van de homotherapie. „Bizar” noemde ze het. De Inspectie voor de Gezondheidszorg moet meteen een onderzoek instellen, vond de minister verder.

De snelle reactie van de minister lijkt echter niet gestoeld op deugdelijke gronden. Er zijn wel degelijk mensen die er baat bij hebben. Zo stelde een ex-cliënte van Different: „Ik liep helemaal vast in mijn homoseksuele gevoelens. Nu ervaar ik weer hoop en perspectief en ben ik in staat om mijn gevoelens de juiste plaats in mijn leven te geven.”

Ondertussen is het een feit dat de ‘homotherapie’ helemaal niet bestaat. Van meet af aan heeft Different bestreden dat het mensen beter maakt door te bidden. Het gaat om een vorm van reguliere hulpverlening.

Dat weten vakgenoten ook. De medewerkers van Different werken volgens het zogeheten ”Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders”, een toonaangevend Amerikaans handboek dat in de meeste landen als standaard dient voor de psychiatrie.

Het verloop van de behandeling wordt verder keurig vastgelegd in het elektronisch patiëntendossier, zodat Europsyche, een landelijk erkende instelling in de geestelijke gezondheidszorg, precies kan zien wat er gebeurt.

De onafhankelijke instelling steekt haar hand dan ook in het vuur voor de behandeling van Different. Op basis van de voortdurende toetsing is David Rietveld, lid van de raad van bestuur van Europsyche, zeer stellig: „Homotherapie bij Different bestaat niet, evenmin als een therapie die homogevoelens zou onderdrukken.”

Overigens zou ik in het kader van deze discussie nog even willen wijzen op een artikel van prof. dr. R. van den Bergh. De neuroloog gaf enkele jaren geleden aan dat er een ontstellend gebrek aan kennis en verantwoordelijkheidszin is op het gebied van de volksgezondheid. Hij wees expliciet op de gevaren voor de gezondheid die verbonden zijn aan homoseksuele omgang. Een verantwoordelijkheid ook van de Inspectie voor de Gezondheidszorg!

Waar komt ondertussen de gedachte vandaan dat de hulp van Different aan mensen met een homofiele gerichtheid een „vage therapie” zou zijn? Dat Different „homogevoelens onderdrukt” of „homo’s geneest”? Is het alleen een overreactie, of is er meer aan de hand?

Het lijkt in deze agressieve hype te gaan om een gebrek aan kennis, barmhartigheid en tolerantie. De ophef is gewoonweg niet gestoeld op de werkelijkheid.

Prof. dr. Leszek Kolakowski (1927-2009) waarschuwde al voor algehele onverschilligheid, een situatie waarbij niemand meer ergens in gelooft. Een situatie waarbij het niemand ergens meer om gaat, als het leven maar leuk is. De ‘tolerantie’ van neoliberale intoleranten.

Ik hoop dat de inspectie haar onderzoek naar Different niet baseert op dergelijke neoliberale psychologie. In die visie wordt gesteld dat het effect van zulke christelijke hulpverlening niet is bewezen. Het werkt averechts, stelt men dan, omdat cliënten op die manier niet toegeven aan hun homoseksuele gevoelens. Als de inspectie met dergelijke intolerante neoliberale ogen naar Different gaat kijken, lijkt de Tweede Kamer alsnog gelijk te krijgen.

In het pastoraat past ondertussen voorzichtigheid en terughoudendheid. Zeker in onze tijd moet de christelijke gemeente de nood van mensen met een homofiele gerichtheid onder ogen zien. Jezus zegt: Leert van Mij dat ik zachtmoedig ben.

De auteur is directeur van de Nederlandse Patiëntenvereniging en oud-bestuurslid van de stichting Tot Heils des Volks.