Bekijk hier de video van de toespraak.

De omgeving rond de monumentale Portugese Synagoge lijkt woensdag aan het eind van de middag wel een vesting. Tientallen politiemensen omringen het complex. Op de hoeken van de straten staan Israëlische veiligheidsgenten in burger. Anderen doorzoeken de vuilnisbakken bij de tramhalte op explosieven.

Een groepje betogers houdt een Israëlische vlag omhoog. ”Israël, vergeef ons alsjeblieft”, vermeldt het dundoek.

Bij de ingang van het gebedshuis staan metaaldetectoren en gaan alle tassen en jassen door de scanner. Maar eenmaal binnen in de synagoge is van die nervositeit plotseling niets meer over. De honderden kaarsjes zetten het interieur in een betoverend licht.

Iets na de geplande tijd komen Netanyahu en zijn vrouw Sara binnen, omstuwd door lijfwachten. De premier neemt een staande ovatie in ontvangst. Het koor van de synagoge zingt hem de traditionele zegen Baruch Haba toe.

Na een inleidend woord van de Israëlische ambassadeur in Nederland, Haim Divon, neemt Netanyahu de microfoon over. Om vrijwel meteen met een statement te beginnen dat aan duidelijkheid niets te wensen over laat. „Ik begon deze dag in Jeruzalem –de eeuwige en ondeelbare hoofdstad van Israël en nu sta ik in hartje Nederland.”

Daarna komen de gebruikelijke vriendelijke woorden aan het adres van het gastland. Netanyahu wijst op de vele Spaanse Joden die in Nederland tijdens de inquisitie een goed heenkomen vonden. Hij doceert over de bloeiperiode in de Gouden Eeuw, toen de Joodse gemeenschap profiteerde van de alsmaar stijgende welvaart.

Maar ook de donkere periodes in de geschiedenis gaat hij niet uit de weg. Hij memoreert de 105.000 Nederlandse Joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden vermoord, een ongewoon hoog percentage.

Dan komt de politiek aan de orde en raakt Netanyahu zichtbaar in zijn element. Als eerste stelt de premier Iran aan de orde – „de kwestie waarover we ons de meeste zorgen maken.” „Iran mag niet worden toegestaan nucleaire wapens te ontwikkelen. Punt uit.”

Netanyahu roept ook de Palestijnse leider Abbas opnieuw op naar de onhandelingstafel terug te keren. „Wij stellen geen voorwaarden vooraf. Het wordt hoog tijd dat we beginnen. Ik ben bereid Abbas waar en wanneer dan ook te ontmoeten.”

Hoewel Netanyahu geen voorwaarden vooraf wil stellen, laat hij wel duidelijk weten waaraan de Palestijnen moeten voldoen als het overleg enige kans van slagen wil hebben. „De Palestijnen moeten een gedemilitariseerde staat krijgen. En zij dienen Israël als Joodse staat te erkennen.”

De wereld moet volgens de Israëlische politicus eens ophouden de effecten van het conflict tot oorzaken te verheffen. „Waarom brak de oorlog van 1948 uit? Omdat er vluchtelingen waren, zegt men. Die waren er toen nog helemaal niet. Weet u wat de werkelijke oorzaak is? De blijvende weigering om een Joodse staat binnen welke grenzen dan ook te accepteren.”

Lovende woorden heeft de premier voor het Nederlandse parlement dat vorig jaar een motie aannam waarin Israël als Joodse staat werd erkend. Ook de Nederlandse tegenstem bij de stemming over het Goldstonerapport (een onderzoek naar vermeende Israëlisch misstanden tijdens de Gazaoorlog,red.) prijst hij.

Na de toespraak van Netanyahu valt hem opnieuw een staande ovatie ten deel in de afgeladen synagoge. Twee voorgangers spreken het gebed voor de staat Israël en voor het Nederlandse koningshuis uit. Staande zingen de aanwezigen het Nederlandse en Israëlische volkslied.

Buiten staat een eenzame demonstrant in de regen te pleiten voor een rechtvaardige vrede in het Midden-Oosten.