Intercultureel Bijbellezen, waarom zou je dat eigenlijk willen? Die vraag wordt retorisch beantwoord door prof. Hans de Wit in zijn inleiding: „Kan het zo zijn dat wanneer mensen uit verschillende culturen samen eenzelfde Bijbelverhaal lezen en over de betekenis van dat verhaal met elkaar in gesprek treden, dit een katalysator blijkt voor transformatie, verzoening, gerechtigheid en vrede?”

Een respectabel, maar ook nogal horizontalistisch motief wellicht. Is niet belangrijker dat intercultureel Bijbellezen, vanwege de verschillende ‘brillen’ die de deelnemers dragen, een bijzonder middel is om samen de Bijbeltekst op een dieper niveau te begrijpen – en om daarmee God beter te leren kennen?

Hoe dit ook zij, ”See you in the Bible” biedt volop handvatten om met intercultureel Bijbellezen aan de slag te gaan. Het boek beschrijft hoe je deze manier van Bijbel­lezen kunt voorbereiden, hoe de kennismaking tussen de twee groepen kan plaatsvinden, tegen welke dingen je in interculturele communicatie kunt aanlopen en hoe je de Bijbel in de kring kunt opendoen. Een laatste hoofdstuk gaat over de vraag wat intercultureel Bijbellezen met je doet.

Realistisch beeld

De meeste hoofdstukken beschrijven een ontmoeting tussen twee verschillende groepen, bijvoorbeeld christenen met wortels in Irak en Egypte enerzijds en Nederlanders anderzijds. Vrij gedetailleerd wordt weergegeven wat in de diverse sessies aan de orde kwam.

”See you in the Bible” is dus vanuit de praktijk geboren. Dat is meteen wat het een waardevol boek maakt. Het geeft een realistisch beeld van wat er bij intercultureel Bijbellezen komt kijken, inclusief de mogelijke valkuilen. Bijvoorbeeld frustratie, omdat het gesprek wordt gevoerd in een taal die een deel van de groepsleden niet goed machtig is. Of onderling onbegrip, omdat men verschillende ideeën heeft over wie het meeste gezag heeft: is dat vooral een ouder iemand en/of de voorganger, of kan iedereen onbekommerd z’n zegje doen?

Ieder hoofdstuk bevat concrete tips en aandachtspunten. Verder zijn er drie bijlagen met waarde­volle handvatten, zoals werkvormen voor kennismaking en werkvormen voor Bijbelstudie.

Culturele aspecten

Leidraad voor de beschreven groepsontmoetingen zijn steeds Bijbelverhalen waarin culturele aspecten een belangrijke rol spelen, zoals Genesis 18 (de geboorteaankondiging van Izak), waarbij gastvrijheid belangrijk is, en de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan uit Lukas 10. Een belangrijk gespreksthema vormen dan ook steeds de culturele overeenkomsten en verschillen.

Interessante vraag: Hoe zou een groepsontmoeting verlopen als een meer dogmatisch gedeelte, zoals een van de brieven van Paulus, centraal zou staan? Welke invloed zou dat hebben op het groepsproces en tot welke nieuwe inzichten zou dat leiden? Mogelijk zou het gesprek nog een graadje moeilijker verlopen, maar dat is geen reden om er niet aan te beginnen.

Door het heldere praktijkbeeld dat ”See you in the Bible” geeft, vormt het in feite ook een uitdaging voor de lezer: Durf je het aan om met christenen vanuit een andere cultuur, en daarmee vrijwel per definitie ook een andere geloofstraditie, in gesprek te gaan? Durf je het aan om werkelijk te luisteren, niet meteen af te wijzen als iemand heel anders blijkt te denken en te geloven dan jij? Durf je je eigen vooroordelen onder ogen te zien?

Wie zo het gesprek wil aangaan, wordt er ongetwijfeld wijzer van. Hij vindt in ”See you in the Bible” een waardevolle gids.

Boekgegevens

”See you in the Bible. Intercultureel bijbellezen in de praktijk, Bertie Boersma”, door Erika Feenstra en Wilbert van Saane; uitg. Boekencentrum, Zoetermeer, 2011; ISBN 978 90 239 2032 8; 142 blz.; € 14,90.