Gouden bergen lagen in het verschiet. Honderdduizenden Nederlanders tekenden enkele jaren geleden een of meer aandelenleasecontracten bij Aegon, Spaarselect of Legiolease. Hoe bitter is de uitkomst nu velen met het aflopen van de overeenkomsten een forse restschuld overhouden in plaats van een vette winst.

Dexia Bank -moedermaatschappij van Legiolease- wil beleggers met een restschuld na afloop van het contract aan de overeenkomst houden, ondanks dat minister Zalm van Financiën de bank had gevraagd voorlopig af te zien van incassoprocedures.

Woordvoerder Piet Koremans van de Vereniging Payback -een van de organisaties die zich naast Leaseverlies, Eegalease en Leaseleed inzet voor de belangen van de leasebeleggers- ziet hierdoor grote onrust ontstaan onder de 2000 gedupeerden die bij zijn organisatie zijn aangesloten. „Mensen zien hun huis al leeggehaald worden door de deurwaarder.”

„Ik heb er slapeloze nachten van en ben regelmatig depressief”, zegt W. Boskamp (33) uit Lisse. „Als er weer zo’n brief vol dreigementen van Dexia binnenkomt, voel ik me futloos. Ik denk er dag en nacht aan. Er komt ook vaak boosheid bij me op: Kunnen jullie nou niet begrijpen in welke situatie ik zit of willen jullie dat niet?”

Tussen 1995 en 1997 sloot de gehandicapte Boskamp tien leasecontracten bij Legiolease en Bank Labouchère -tegenwoordig Dexia Bank- af. Daarin investeerde hij in totaal 98.000 euro, al het geld dat hij als schadevergoeding kreeg na een ongeluk. Als alle overeenkomsten nu zouden worden beëindigd, zou hij een restschuld hebben van 176.000 euro. „Achteraf zeg ik nu: als ik toen geweten had wat ik nu weet, dan had ik het nooit gedaan. Ik ben destijds wel wat naïef geweest.”

Ongelukkig genoeg is het grootste contract al afgelopen. Prompt incasseerde Dexia Bank in de maand daaropvolgend 983 euro van Boskamps lopende rekening. Volgens de instelling stond in de overeenkomst dat in het geval van een oninbare restschuld het contract overging in een tienjarige lening met maandtermijnen van 983 euro. Voor Boskamp was dit niet te betalen. „Ik heb het geld onmiddellijk door Postbank laten terugboeken naar mijn rekening.” Samen met vrouw en kind leeft de gehandicapte van een Wajong-uitkering van 750 euro in de maand. Ook de maandelijkse betalingen van 452 euro voor de andere lease-overeenkomsten zijn niet meer op te brengen.

Boskamp vindt dat Dexia zich keihard opstelt. Volgens hem probeert de bank mensen door dreigementen met incassobureaus en deurwaarders te pressen om op hun aanbod in te gaan en de schuld om te zetten in een lening en af te zien van juridische actie tegen Dexia. „Als je dat doet, dan hebben zij gewonnen en mag je niet meer procederen. Tot nu toe zijn het loze woorden van de bank, want er is nog bij niemand van de gedupeerden een deurwaarder geweest. En als hij wel komt, dan is er bij mij toch niks te halen.”

Ook het ingeschakelde incassobureau stelt zich hard op. Keer op keer krijgt Boskamp aanmaningen waarin het te betalen bedrag wordt opgeëist, vermeerderd met invorderingskosten. Brieven en e-mails naar het bureau en Dexia Bank leveren geen enkele reactie op. „Het is gewoon een zenuwenoorlog.”

Woordvoerder S. Gelder van Dexia Bank stelt in een reactie dat de bank „aan alle kanten naar het probleem van de leasebeleggers heeft gekeken.” Dexia Bank heeft de gedupeerden een coulanceregeling aangeboden en wil ook de restschuld omzetten in een renteloze lening. „Mensen die hier niet op ingaan, zullen we houden aan hun contracten.”

A. van Haaften (73) uit Den Haag heeft ook slechte ervaringen met Dexia Bank. „Het is begonnen met prachtige folders die ik kreeg toegestuurd. De mooiste rendementen werden me voorgeschoteld. Ik wilde graag wat extra centjes naast de magere AOW-uitkering. En nu heb ik schulden! Terwijl ik die mijn hele leven nog nooit heb gehad, moet ik op m’n oude dag naar de schuldhulpverlening om me te laten helpen.”

Drie jaar geleden sloot Van Haaften vijf contracten af bij Legiolease. Daarvan zijn er in maart en mei van dit jaar twee afgelopen, die beide een verlies opleverden van respectievelijk 10.800 en 10.600 euro. Maandelijks moest de AOW’er 483 euro overmaken aan Dexia Bank. Daar is hij mee gestopt omdat hij dat niet langer op kon brengen.

Sindsdien krijgt hij brieven van de bank. „Ze dreigen me met een achterstandsregistratie bij het Bureau Kredietregistratie in Tiel. Ik moet binnen acht dagen na dagtekening 10.800 euro overmaken, anders neemt Dexia incassomaatregelen. Ik heb wel een blikopener, maar ik heb geen blikje meer om het geld uit te schudden. Ik kom met m’n AOW net rond.” Tot nu toe heeft de Hagenaar nog niets gehoord van een incassobureau.

„Iedere keer als er weer zo’n epistel van de bank komt, ben ik rillerig en in paniek. Dan bel ik de Vereniging Payback maar op en vraag ik wat ik ermee aanmoet. Mijn partner kan het woord Dexia niet meer horen.”

Een andere leaseklant van Dexia, S. Doornbos (56) uit Meeuwen: „Als ik mijn geloof niet had, zou ik er een eind aan maken.” Bij Koremans van de Vereniging Payback is niet bekend of er gedupeerden zijn die inderdaad de hand aan zichzelf hebben geslagen. „Vast staat wel dat er zijn die in psychische nood verkeren.”

W. Boskamp, A. van Haaften en S. Doornbos heten in werkelijkheid anders en wonen elders.