Juist op het moment dat zo ongeveer iedere burger zich opmaakt voor een wijziging in de aftrek, duwde VVD-premier Rutte de discussie over het h-woord zaterdag in een interview met De Telegraaf weer terug in het hok.

Volgens Rutte staat de afspraak die VVD, CDA en PVV in 2010 maakten om niet aan de renteaftrek te tornen nog steeds als een huis en heeft de coalitie hem ook niet in het vizier nu ze zich buigt over een nieuwe ronde van bezuinigingen, boven op de eerdere schaafoperatie van 18 miljard euro.

Dat laatste is op zichzelf goed nieuws: de aftrek leent zich niet voor platte bezuinigingen. Toch is het een illusie om te denken dat met de woorden van Rutte de rust op het woningfront terugkeert en starters de portemonnee weer zullen trekken.

Uit portretten die deze krant onlangs maakte, bleek nog eens duidelijk dat bij zowel woningbezitter als woningzoekende twijfels leven over de continuïteit van de huidige regeling. Burgers hebben het gevoel dat er een verandering op handen is. Is dat niet deze regeerperiode, dan toch wel een volgende. Die onzekerheid gooit de deur van de woningmarkt in het slot. Starters –die daarnaast ook aanlopen tegen strengere leenregels van banken– durven geen langjarige verplichtingen meer aan te gaan nu langjarige zekerheid over de rent­aftrek ontbreekt en daarmee een pilaar onder de huizenprijs wegvalt.

Dat de coalitie wordt gevormd door drie partijen die aan de kiezer hebben beloofd de renteaftrek overeind te zullen houden, zou geen reden moeten zijn om dan maar helemaal niets aan de regeling te veranderen. Juist Rutte, die de renteaftrek veelvuldig omarmt, doet er goed aan te beseffen dat om de regeling voor de toekomst te kunnen behouden een modernisering wenselijk, zo niet noodzakelijk is.

Die hervorming zou aan de vreemde en enigszins perverse eigenschap van de regeling een einde moeten maken, namelijk dat zij hogere inkomens behalve absoluut óók relatief het meeste voordeel biedt en wellicht belangrijker: totaal niet stimuleert tot aflossen. Hierdoor ontstaat de vreemde situatie dat de renteaftrek, door Rutte zo geprezen omdat hij zou bijdragen aan bezitsvorming, de laatste jaren vooral heeft geleid tot een groeiende schuldenberg.

Juist als premier van alle Nederlanders zou Rutte het voortouw moeten nemen om te komen tot een nationaal akkoord met banken en alle relevante (politieke) partijen om de hypotheekrenteaftrek toekomstbestendig te maken. De initiatiefwet die CU en D66 voorbereiden om de aftrek (zoals ook DNB en Rabobank bepleiten) voor te behouden aan hypotheken die daadwerkelijk worden afgelost óf de discussie omtrent een nieuw belastingstelsel (met mogelijkerwijs een vlaktaks als uitkomst) zouden daarvoor aanknopingspunten kunnen bieden.

Alleen een akkoord dat breder wordt gedragen dan slechts door de zittende coalitie biedt de burger de zekerheid die hij verdient omtrent de fiscale behandeling van de grootste aanschaf in een mensenleven: de aankoop van een huis. Nederland lijkt er klaar voor. Nu de politiek nog.