Irak dreigt aan verdeeldheid ten prooi te vallen
BAGDAD – De laatste Amerikaanse soldaat is nog niet uit Irak vertrokken, of het land dreigt al aan politieke instabiliteit en sektarische verdeeldheid ten prooi te vallen.
Maandag vaardigden de Iraakse autoriteiten een arrestatiebevel uit tegen vicepresident Tariq al-Hashemi. Eerder werd een aantal lijfwachten van hem opgepakt. Die verklaarden dat Hashemi banden met terreurgroepen heeft en medewerkers heeft betaald om aanslagen op politici en agenten te plegen.
Dat hoeft normaal gesproken nog niet zo veel verbazing te wekken. Ware het niet dat de soenniet Hashemi een verklaard tegenstander van de sjiitische premier Nuri al-Maliki is. Met het arrestatiebevel lijkt de diepe verdeeldheid tussen soennieten en sjiieten in Irak opnieuw scherp aan het licht te komen.
Het al-Iraqiyablok in het Iraakse parlement voelde dat in elk geval haarfijn aan en besloot gisteren direct tot een boycot van de vergaderingen van de volksvertegenwoordiging. Dat zet de toekomst van de met moeite gevormde regering van nationale eenheid op het spel.
De maatregel voedt ook de speculatie dat premier Maliki bezig is aan een grondige politieke schoonmaakactie, waarbij vooral soennitische politici en voormalige leden van de Ba’athpartij van wijlen Saddam Hussein het moeten ontgelden.
De scheidslijn tussen soennieten en sjiieten is oud en diep in Irak. Saddam Hussein, zelf een soenniet, zorgde er decennialang voor dat de sjiitische meerderheid in Irak buiten de macht bleef. Na de verkiezingen van 2005 wisten de sjiieten hun getalsmatige meerderheid eindelijk politiek te vertalen, overigens tot groot genoegen van het sjiitische buurland Iran.
Op grotere schaal weerspiegelen de tegenstellingen in Irak de toenemende spanningen tussen sjiieten en soennieten in het hele Midden-Oosten. Zeker na het wegvallen van een aantal dictatoriale regimes strijden diverse landen –Iran en Turkije voorop– om invloed in de regio.
Waar het oplaaien van sektarische spanningen in Irak toe kan leiden, weet de Iraakse bevolking maar al te goed. In 2006 en 2007 vielen in het land duizenden doden toen soennitische en sjiitische strijdgroepen elkaar op leven en dood bevochten.
Als het nu opnieuw uit de hand loopt, zal er geen Amerikaanse bezettingsmacht aanwezig zijn om orde op zaken te stellen. En het is maar de vraag of het Iraakse leger daartoe in staat is.