Toch durft Reitze Smits het aan om de grote pedaliter werken uit het ”Dritter Theil der Clavier Übung” op het orgel van de Grote Kerk te Vianen te presenteren. Deze collectie orgelwerken van de Thomascantor, die abusievelijk vaak de ”Grote Orgelmis” genoemd wordt, behoort tot het summum van Bachs kunnen.

De cd is in eigen beheer ontstaan: opnametechnicus Hans van der Gouwe en Reitze Smits tekenden voor klank, vormgeving en inhoud van deze productie. Het wel zeer beknopte boekje is instructief en lijkt van het credo ”less is more” uit te gaan. Maar uiteindelijk draait het om het klinkend resultaat en ik heb twee redenen om deze cd van harte aan te bevelen.

Allereerst het spel van Reitze Smits: hier speelt iemand met gezag en visie. Als ik het in woorden wil vangen, is het meest kenmerkende van zijn spel de energieke drive die steeds aanwezig is. Daardoor wordt de aandacht voortdurend vastgehouden, terwijl de rustige polsslag zorgt voor evenwicht. Dit is Bach zoals ik het graag hoor: stabiele tempi, maar met passie gespeeld en gerealiseerd door een soevereine techniek.

Het nieuwe Thomas­orgel in de oude kas van Meere in de Grote Kerk te Vianen is de tweede reden om deze opname aan te schaffen. Het is een overtuigend instrument dat recht doet zowel aan monumentale plenumwerken als aan poëtische koraalvoorspelen.

De uitstekende akoestiek van de kerk maakt het geheel af en is fraai meegenomen in de opname.

Johann Sebastian Bach – Orgelwerken Vol. 1 – Reitze Smits, Thomasorgel Grote Kerk Vianen; VDGRAM-RECORDS (VDG 20110426); € 15,-; www.orgelmuziek-vianen.nl