„Houdbaarheidsdatum van papiergeld is allang verstreken”
AMSTERDAM– Koortsachtig werken Europese regeringsleiders aan het redden van de euro. Tevergeefs, menen Eric Mecking en Elmer Hogervorst. Het zal hooguit leiden tot uitstel van executie voor de eenheidsmunt. „Ongedekte geldsystemen hebben het in de geschiedenis nog nooit gered.”
Toen de economie nog min of meer floreerde, waarschuwde Mecking in 2005 als een van de eerste auteurs voor naderend onheil. De schuldenberg moest in zijn ogen wel leiden tot een diepe recessie, vergelijkbaar met die uit de jaren dertig van de vorige eeuw.
Niet iedereen nam zijn boek ”Deflatie in aantocht” destijds even serieus. Weekblad Intermediair zette de historicus weg als „warrig doemdenker” die (het stond er echt!) –„niet lachen”– mensen adviseerde om „goud te kopen.” En op de website van Management Scope stond zijn boek prominent vermeld onder het kopje ”Tijdverspilling”.
Geheel in de lijn van Bredero veranderde het beeld toen de kredietcrisis eind 2008 de wereld in haar greep kreeg. Plots kwam veel van wat Mecking al beschreven had (economische krimp, afnemende bestedingen, oplopende werkloosheid, dalende huizenprijzen en een stijgende goudprijs) angstig dichtbij.
Het eerder genoemde weekblad recenseerde de tweede druk van zijn boek lovend als „een boek om bang van te worden.” Bij Management Scope verhuisde zijn boek naar het lijstje ”Verplichte kost”.
De crisis ging Mecking zelf ook niet voorbij. Hij ondervond de effecten enkele maanden terug aan den lijve toen het farmaceutisch bedrijf waar hij werkte, van de ene dag op de andere de complete onderzoeksafdeling –500 man, waaronder Mecking– naar huis stuurde. Solliciteren valt niet mee. Mecking: „De deur zit door de crisis overal potdicht.”
Het bood hem wel de ruimte om hard te werken aan een nieuw boek, waaraan hij eind vorig jaar –met vermogensadviseur en goudverkoper Elmer Hogervorst (46)– was begonnen en dat deze week verscheen: ”Geld, goud en zilver” (ISBN 978081502900). Daarin betogen de auteurs dat het huidige financiële stelsel gaat ontploffen en zetten ze uiteen hoe burgers hun vermogen daartegen kunnen beschermen.
Die crisis kwam er, maar deflatie nog niet.
Mecking: „Er is onmiskenbaar sprake van een deflatoire trend, maar daarvoor moet je verder kijken dan alleen naar de huidige prijzen in de winkel. Het schuldenplafond is bereikt, de luchtbel van krediet zal de komende jaren leeglopen. Overheden moeten massaal bezuinigen, terwijl de economie nu weer krimpt. Bezuinigingsrondes volgen elkaar hierdoor op, wat de deflatoire trend alleen maar versterkt. Mensen worden daar onzeker van en gaan meer sparen en minder uitgeven. En kijk eens naar de huizenprijs? Die is al fors gedaald. Puur deflatie. En die prijs zal de komende periode nog veel verder dalen. Niet voor niets verkocht Elmer zijn huis al in 2003 en ik in 2008. Tegenover u zitten twee tevreden huurders.”
Waarom is het huidige systeem onhoudbaar?
Hogervorst: „Er bestaat geen dekking voor al het geld dat de afgelopen jaren is bijgedrukt. Het heeft wellicht een schijngroei gecreëerd, maar feitelijk is de burger van de koopkracht van zijn munt beroofd.
Uit de schulden groeien gaat ook niet meer lukken. De enige uitweg is het laten draaien van de geldpers, wat op langere termijn weer zal leiden tot hyperinflatie. Dat lot treft niet alleen de euro, maar bijvoorbeeld ook de Amerikaanse dollar en de Japanse yen.”
Hebben we niet aan dit systeem toch ook niet veel échte welvaart te danken.
Mecking: „Deels is dat wel zo. Ik hoor ook vaak: Maar Eric, er is nog zó veel geld. En ja, neem bijvoorbeeld mijn ouders: met een huis dat tien keer meer waard is dan wat ze er ooit voor betaalden. Die redden zich heus wel. Meer zorgen maak ik me om mijn dochter. Op een vast contract hoeft de jeugd van tegenwoordig steeds minder te rekenen. Das war einmal. En laten ze zich over een goed pensioen maar helemaal geen illusies maken.”
U verwacht geen oplossingen uit Brussel de komende dagen?
Hogervorst: „De houdbaarheidsdatum van valuta’s in hun huidige vorm is allang verstreken. Wat we nu zien rond de euro is vooral pappen en nathouden. Problemen worden vooruit geschoven, maar de crisis wordt binnenkort zo groot dat politici gedwongen worden drastische maatregelen te nemen.
Dan gaat het geldstelsel op de schop. En dan komt er een nieuw Bretton Woods (de plaats in de VS waar in 1944 een nieuwe mondiale monetaire orde werd geschetst met de dollar, die kon worden ingeruild tegen goud, als basis, MtB).”
Mecking: „Volgens mij wordt het geen Bretton Woods 2, maar een Peking 1. In zo’n nieuw stelsel dicteert China de koers.”
U roept burgers ertoe op niet op politici te wachten maar het heft in handen te nemen en te investeren in edelmetaal.
Mecking: „Juist, denk niet te gemakkelijk dat de overheid de financiële problemen wel oplost. Het verleden leert dat banken kunnen omvallen, zelfs hele staten. Maar aan je eigen goud of zilver kan niemand komen en het kan, in tegenstelling tot geld, ook niet worden bijgedrukt.”
Hogervorst: „Iedereen zou eigenlijk op z’n minst íéts aan goud of zilver moeten bezitten om, als in het allerzwartste scenario het geldsysteem ploft en er ruilhandel ontstaat, mee te kunnen betalen.”
De prijs voor goud en zilver ging onlangs door het dak. Is het hoogtepunt niet al bereikt?
Hogervorst: „Wij zien juist nog een groot opwaarts potentieel. De prijsdaling van onlangs is van korte duur en feitelijk een mooi moment om bij te kopen. De echte goudmanie moet nog komen. Wanneer is dat? Als ik nu tijdens lezingen vraag wie er in de zaal goud bezit, gaan er slechts enkele vingers de lucht in. Het bewustwordingsproces is nog volop bezig. Pas als het veel vingers beginnen te worden, wordt het slim om te overwegen weer zoetjesaan uit edelmetaal te stappen.”
Mecking: „We adviseren dus niet om het nu te kopen en tientallen jaren aan te houden. En ook niet primair om rendement op te behalen. Het dient vooral ter bescherming van je vermogen. Wie zal het zeggen: misschien is het over tien jaar wel weer een mooi moment om in vastgoed te gaan.”
Sommige economen noemen goud een nutteloos metaal.
Hogervorst: „Nou, daar denken Chinezen en Indiërs heel anders over. En waarom heeft De Nederlandsche Bank er dan eigenlijk 600.000 kilo van in zijn kluizen liggen? Banken doen smalend over goud omdat ze vrezen dat mensen het vertrouwen in geld verliezen.”
Mecking: „Goud is geen geld, zegt men. Ammehoela. Goud is wél geld. De vraag is vooral wat papiergeld eigenlijk is.”
U stelt in uw boek dat goud begraven in de tuin een goed idee is. Ziet u het voor zich?
Hogervorst: „Ha, jazeker: ”midnight gardening” noemen de Amerikanen dat. Nachttuinieren. Met dat onder de grond verstoppen worden vervelende toestanden uit het verleden geassocieerd. Mijn moeder vertelde me onlangs dat ze in de oorlog thuis fietsen begroeven om ze te verstoppen voor de Duitsers. Maar het gebeurt: ik ken bijvoorbeeld een boer met een groot stuk land. Zo her en der ligt een aardige bult zilver begraven.”