Lees ook: „Oosterse geneeswijzen staan niet los van spirituele achtergrond”
Lees ook: ,Met het mes van een chirurg kun je ook heel gevaarlijke dingen doen”
Van der Ven had goede redenen voor die toetsing. Hij signaleert dat allerlei alternatieve therapieën de ziekenhuizen binnendringen. Dat gebeurt onder het vaandel ”integratieve geneeskunde”, een richting die uit de VS is overgewaaid. De grote promotor van deze beweging in ons land is de Amsterdamse kinderarts Ines von Rosenstiel, die verbonden is aan het Slotervaartziekenhuis. Van der Ven maakt zich over deze ontwikkeling grote zorgen. Hij is bang dat patiënten hierdoor in demonische vaarwateren terechtkomen.

Integratieve geneeskunde wil het beste uit twee werelden combineren. Anders dan de meeste artsen vindt Von Rosenstiel de reguliere geneeskunde zeker niet het eind van alle tegenspraak. Als ze andere geneeswijzen tegenkomt die wellicht voor patiënten van belang kunnen zijn, zoekt ze uit wat er bekend is over de werkzaamheid. Komt uit de literatuur naar voren dat ze iets doen, dan is ze in principe bereid ermee aan de slag te gaan.

Een voorbeeld. Uit wetenschappelijke studies blijkt dat de aromatherapie een gunstig effect heeft op het genezingsproces. Bij die therapie wordt gewerkt met oliën en geuren. Het is zo simpel dat de reguliere geneeskunde er waarschijnlijk om die reden haar neus voor ophaalt. Von Rosenstiel niet. Als het maar helpt, zo is haar redenering. Hypnose idem dito. Bewezen is dat kinderen met kanker door hypnose minder angstig zijn bij pijnlijke ingrepen zoals beenmerg- en ruggenmergprikken. Om die reden past kinderarts Arine Vlieger het toe in het Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein, een ziekenhuis dat landelijk gezien hoog in aanzien staat.

Prima, zou je denken, maar Van der Ven vindt van niet. Hypnose is een gevaarlijke bezigheid waarbij volgens hem per definitie verboden terrein wordt betreden. Helemaal ongelijk heeft hij niet. Sommige mensen zijn erg ontvankelijk voor hypnose en raken gemakkelijk in trance. In handen van een foute hypnotiseur doen ze dan de gekste dingen. De circusartiest Rasti Rostelli is zo iemand. Die hypnotiseert mensen en laat hen zichzelf dan helemaal uitkleden. Nog een graadje erger wordt het als de hypnotiseur occulte boodschappen doorgeeft en mensen helemaal in de ban raken van demonische machten.

Maar het kan ook heel anders. De vroegere gereformeerd vrijgemaakte zenuwarts drs. P. L. Los had tijdens zijn opleiding les in hypnose gekregen en paste het soms met succes bij patiënten toe. Trauma’s die moeilijk bespreekbaar waren geworden, kwamen op deze wijze aan de oppervlakte. Geen patiënt van hem die hierdoor zijn geloof kwijtraakte of rare dingen ging doen. Dus om nu met Van der Ven te zeggen dat hypnose per definitie van de duivel is, dat gaat wat ver. Zijn boek vind ik op dit punt echt niet overtuigend. Hij ziet overal demonen en gooit zo wel erg veel kinderen met het badwater weg, al ben ik met hem eens dat we met dat zweverige gedoe in ziekenhuizen moeten oppassen.

Vaak komt het er bij alternatieve geneeswijzen op aan wie ze beoefent. Iemand met bijvoorbeeld troebele denkbeelden, of een christen? Ook Van der Ven erkent dat dit ertoe doet. Tegelijk is daarmee niet alles gezegd. Als een niet-christelijke therapeut op een tamelijk veilige wijze bezig is, zou ik niet weten waarom je per se bij hem vandaan moet blijven.

Ik kom dan toch weer terug bij Von Rosenstiel. Zij was het op zeker moment beu dat kinderen met keel-, neus- en oorklachten vaak chronische patiënten worden en het niet goed doen. Ze zijn hangerig en tieren niet. Toen las ze dat natuurgenezers vaak goede resultaten bereiken bij deze kinderen. Dat doen ze niet door zwarte magie toe te passen maar door de darmflora te herstellen. Die is vaak als gevolg van het veelvuldig innemen van antibiotica van slag, net als bij veel kinderen die met de keizersnee zijn geboren. Zij missen een afweerstof die bij de natuurlijke geboorte op weg naar de ‘uitgang’ wordt meegegeven.

Zoals bekend is voeding voor veel reguliere artsen een tamelijk onontgonnen terrein terwijl natuurgenezers daarin bij uitstek zijn gespecialiseerd. Dus zocht Von Rosenstiel samenwerking met een (vrouwelijke) natuurtherapeut. Als ouders ermee instemmen, stuurt zij de kinderen naar haar door. De resultaten zijn verbluffend en hebben zelfs het reguliere artsenblad Medisch Contact gehaald. Die natuurgenezeres is misschien wel zenboeddhist. Maar die kinderen zijn wel van hun klachten af en als zij of de ouders christen zijn, weten ze waar ze hun dank moeten brengen. Wat is dan het probleem?