In enkele zinnen typeert Van de Groep (53) zijn geboortedorp Bunschoten-Spakenburg, waarvan hij burgemeester is. Hij doet zijn uitspraak in het boek ”Altijd de beste willen zijn”, een lezenswaardige serie portretten van succesvolle Bunschoters en Spakenburgers.

Spakenburg was tot de afsluiting van de Zuiderzee in 1932 een vissersplaats, in Bunschoten woonden de boeren. Beide groepen bestonden uit eigengereide en godvruchtige mannen. Lange tijd wisten ze hun identiteit te bewaren. Uit de negentien portretten van journalist Sjaak van de Groep en fotograaf Gerda Kalmann blijkt dat de tijd in Bunschoten-Spakenburg niet stil is blijven staan.

Dat stelt onder meer burgemeester M. van de Groep in het vraaggesprek. Van de Groep is van gewone komaf: zijn vader Jacob was visser en zijn moeder Willemijntje komt uit een familie van visventers. Zijn ouders wilden dat hij ging studeren. „Dat was heel wat hoor, dat je mocht leren.”

Op zaterdag moest hij op de markt vis verkopen. „Ik was vroeger best verlegen en heb pas op de markt in het openbaar leren praten. Ik moest halverwege de middag voor de kraam gaan staan, en de laatste twintig bakjes makrelen verkopen. „Mees, jij daar staan, was het dan.””

Van de Groep ontwikkelde belangstelling voor de politiek en draagt als lid van de Christen­Unie sinds 2006 de burgemeesters­keten van Bunschoten-Spakenburg. Over de mentaliteit in het dorp: „Het geloof speelt hier nog steeds een belangrijke rol, maar dat is niet beklemmend: we zijn ook een vrolijk, bruisend dorp.”

Burgemeester Van de Groep constateert dat de tijdsgeest is de loop van de jaren is veranderd: „Als er dertig jaar geleden iemand ging scheiden, was bij wijze van spreken het hele dorp overstuur. Vandaag de dag wordt een scheiding nog niet goedgepraat, maar het wordt maatschappelijk geaccepteerd als het dan toch gebeurt.”

De vrijgemaakte predikant 
Ter Beek (59), geboren en getogen in Bunschoten-Spakenburg, en predikant in Soest, over de secularisatie in het dorp: „De 
secularisatie kun je niet ont­lopen, al denk ik wel dat het in 
de meer orthodoxe kerken langzamer zal gaan. Het gewoontegeloof zal hard afnemen in het dorp. De mensen gaan niet meer naar de kerk simpelweg omdat dat zo hoort. Je hoeft in onze samenleving namelijk geen christen meer te zijn.”

Ook Tijmen de Graaf (66), familie van de befaamde De Graaf’s Bakkerijen, zegt dat de moderne tijd niet aan het vroegere vissersdorp is voorbij­gegaan. De Graaf, die dertig jaar lang huisarts was in zijn geboortedorp: „De drugs- en alcoholproblematiek is hier ook niet anders dan in de grote steden. Waar mensen veel geld verdienen, daar komen drugsverkopers op af. Je ziet dat ook in de jetsetwereld.”

De vraag of hypochondrie, anorexia en schizofrenie onder de Spakenburgers vaker voorkomen dan elders, beantwoordt De Graaf ontkennend. Dan volgt een relativerende opmerking: „Spakenburgers zijn net mensen.”

Met respect spreekt De Graaf over de vrouwen uit Bunschoten-Spakenburg. Hij noemt hen vrouwen met sterke karakters. „Zij regelden vroeger alle zaakjes thuis, terwijl hun mannen de hele week op zee zaten. Van oudsher zijn zij de huishoudelijke managers, krachtige types net zoals enkele Bijbelse vrouwen.”

Mede n.a.v. ”Altijd de beste willen zijn, succesvolle mensen uit Bunschoten-Spakenburg”, Sjaak van de Groep/Gerda Kalmann; uitg. Reproka, Amersfoort, 2011; 144 blz.; € 14,50.