Belaagd door een gemene vos
Bijbelse taferelen, verweven met beelden uit ”De Heilige Oorlog” van Bunyan, zijn tot 24 augustus te zien in de evangelisatietent van Stichting het Lichtpunt in Voorthuizen.
Zestien meter hoog is de grasgroene tent, opgezet langs de Apeldoornsestraat. Een sproeier op de nok moet het tentzeil voor al te grote hitte behoeden. Zet je de ruimte vol met stoelen, dan kunnen er zeker 2000 mensen in, verzekert evangelist Bert Bruinekreeft.
Vierentwintig jaar geleden begon hij met evangeliseren op Veluwse campings. Anno 2003 telt de interkerkelijke stichting ”Het Lichtpunt” honderd medewerkers. In de zomer zijn er elke zondag evangelisatiediensten en sing-ins. De zomerse zondagen heeft hij zo’n 400 mensen -van wie 70 procent vakantieganger- onder zijn gehoor. Een huifkar wordt gebruikt voor het kinderevangelisatiewerk.
Evangelischen, pinkstergelovigen, bevindelijk gereformeerden - met alle groepen komt Bruinekreeft in aanraking. Zichzelf beschouwt hij als een mix, het gaat hem niet om de naam. „God heeft verschillende afdelingen”, luidt zijn devies. „We moeten elkaar maar niet als concurrenten zien.”
Als onderdeel van haar zomerse Veluwe-tentcampagne heeft stichting Het Lichtpunt een expositie geregeld. Dertig panelen van 2,5 meter bij 1,20 meter tonen belangrijke bijbelse momenten uit de heilsgeschiedenis, vanaf de schepping tot de komst van het Nieuwe Koninkrijk. Ze zijn geschilderd door timmerman Rienk Douma uit Zwaagwesteinde en maken deel uit van de vaste collectie van Het Lichtpunt.
Evangelist Bruinekreeft kreeg het idee deze panelen te combineren met taferelen uit Bunyans Heilige Oorlog, geschilderd door Adri Burghout. „Zo krijgt het thema een diepere betekenis: de schepping van de mens, die gevallen is en herschapen kan worden. Dat is waar ik bezoekers op wil wijzen: hoe een mens tot herschepping kan komen.” Kinderen krijgen gratis het boekje ”Geschiedenissen uit de Bijbel, deel 3” van B. J. van Wijk mee.
Met de expositie ”Van Schepping tot Herschepping” wil Bruinekreeft een zo breed mogelijke doelgroep bereiken: niet alleen christenen, maar ook buitenkerkelijken. De baptistenprediker John Bunyan (1628-1688) lijkt daarvoor een gelukkige keuze. Bunyan verstaat de kunst de geestelijke strijd van een christen in sprekende beelden voor te stellen. Zijn geschriften zijn dan ook bij uitstek geschikt om op het doek vastgelegd te worden. En, bijkomend voordeel, deze lekenprediker spreekt uiteenlopende groepen christenen aan.
De panelen van Douma en Burghout wisselen elkaar voortdurend af: een wisselwerking tussen ’objectieve’ bijbelse geschiedenis en ’bevindelijke’ toepassing (de schilderijen van Burghout zijn trouwens ook opgenomen als illustraties in het boekje ”De Heilige Oorlog” van de John Bunyanstichting uit Barneveld).
De expositie begint met de schepping. De aarde is eerst woest, grijs en leeg; duisternis ligt op het water. Dan maakt God het licht, de vissen, vogels en dieren en als pronkstuk de mens. Deze loopt bij het licht vandaan en wordt het paradijs uitgezet, laat Douma zien. Na dat paneel worden bezoekers geconfronteerd met een arend die in een strik gevangen zit (Burghout). „De mens heeft zich laten vangen door de strik van de duivel”, licht Bruinekreeft toe, „net zoals deze koning onder de vogels vastzit.”
Die wisselwerking tussen verhaal en geestelijke betekenis zorgt voor treffende effecten. Je ziet Mozes, in heilige woede over de afgoderij van zijn volk, de stenen tafelen aan stukken gooien (Douma). Dan een man met een hamer, die het beeld van Diabolus vermorzelt, naar aanleiding van 2 Koningen 23:14: „Insgelijks brak hij de opgerichte beelden en roeide de bossen uit” (Burghout).
Je ziet Jeremia, peinzend bij de brandende puinhopen van het veroordeelde Jeruzalem (Douma). Dan de gouden genadescepter die koningin Esther krijgt aangereikt, met op de achtergrond nog steeds de vlammen van het oordeel (Burghout). Je ziet de stal in een donkere kerstnacht, met een lichtende engel aan het firmament (Douma). Dan een wrakstuk van een schip dat verging, als waarschuwend toonbeeld van degenen die „van het geloof schipbreuk geleden hebben” (1 Tim. 1:19).
Centraal punt is het kruis van Jezus Christus; het verdeelt de expositie op een goed moment in twee wegen. „Verwerping of aanname, dat is de boodschap die we hier uit willen dragen”, aldus Bruinekreeft. Aan de ene zijde de beelden van een wereldse marktdag, geldgierigheid, drank en geweld. Beelden van mensen die met de rug naar de Bijbel toestaan, met het gezicht naar de wereld. „Mensen in het grijze circuit. Veel mensen willen een excuus hebben om de Heere God niet te volgen, ze maken geen keus.”
Vanaf de mensen in het grijze circuit loopt een touw naar een 9 meter lange boomstam, midden in de ruimte. Het touw is gebroken. „Symbool van onze relatie met God, een relatie die in het Paradijs stuk ging.” Aan de kant van de brede weg ook de beelden van het vervuilde milieu, het dood maken van ongeboren leven, echtscheiding en ander verdriet. Een bijl die aan de wortel van de levensboom ligt.
Aan de andere kant van het kruis verschijnt de wereld van Jesaja 1:18: de rode kleur van scharlaken contrasteert met de witte sneeuw. „Je kunt het oordeel ontkomen, als je gelooft in de Heere Jezus. Hij maakt zalig, vergeeft je zonden”, zegt Bruinekreeft. „Maar alleen als je bereid bent met je zonden te breken en ze te belijden. En dan zal God de kracht geven om dit uit te werken in de dagelijkse bekering, want Hij moet de eer hebben.”
Beelden nu van de discipelen die de Pinkstergeest ontvangen, van het evangelielicht dat in de wereld schijnt. Van de tegenstand ook die elke gelovige ervaart: de vos als type van de listige duivel, de apostel Paulus in de boeien omwille van zijn boodschap, een jongeman op de brandstapel, Bonifatius die de bijlslagen met zijn Bijbel afweert. Door verdrukking reizen de gelovigen naar het hemels Jeruzalem, het laatste en tevens grootste paneel van de expositie.
Aan de boomstam hangt een vaandel met de tekst: „God zegt: Ik heb u lief. Nu moet uw hart een echo zijn.” De stam is met dertig gekleurde linten verbonden aan evenveel portretten van mensen uit alle volken en rassen. Bruinekreeft: „Gods liefde gaat uit naar alle mensen in de wereld, ongeacht kleur of rang.”
voetnoot (u17(De expositie ”Van Schepping tot Herschepping, in combinatie met ”De Heilige Oorlog” van John Bunyan” is geopend elke woensdag, donderdag en vrijdag van 19.00 tot 21.00 uur, en elke zaterdag van 14.00 uur tot 21.00 uur. Groepen op afspraak ook op andere tijden. Voor kinderen: trampoline en huifkarrit. Adres: Apeldoornsestraat 85b, Voorthuizen.