Volkstelling zware klus in Afghanistan
De Afghaanse regering onderneemt een eerste stap in de richting van nationale verkiezingen in juni 2004: het tellen van de stemgerechtigde Afghanen.
Niemand weet precies hoeveel inwoners Afghanistan heeft. De Verenigde Naties maken een ruwe schatting van 25 miljoen. In 1979 werden er 13,5 miljoen inwoners geteld. Rekening houdend met voorspellingen over de bevolkingsgroei houdt het Afghaanse Centraal Bureau voor de Statistiek het op 23,7 miljoen.
Van de eerste volkstelling in 24 jaar wordt daarom geen exact cijfer verwacht. In Afghanistan heerst een cultuur van geslotenheid en het land is nog maar net bekomen van een jarenlange burgeroorlog.
Volgens Mohammad Ali Watanyar, hoofd van het Centraal Bureau voor de Statistiek in de Afghaanse hoofdstad Kabul, wordt het een lastige klus om overal in het uitgestrekte, onherbergzame land te komen. Omdat er maar weinig goede wegen zijn, moeten de ’tellers’ afgelegen gebieden doorkruisen op paarden of ezels, soms zelfs te voet. In de eerste fase worden maar enkele vragen gesteld: naam, geslacht, leeftijd en taal. Een lijst met alle mannen en vrouwen vanaf 18 jaar zal doorgespeeld worden aan de organisatie voor de verkiezingen.
Ieder gezinshoofd wordt gevraagd hoeveel familieleden er zijn. Dat lijkt eenvoudig, maar de traditie in het moslimland wil dat mannen zelden met vreemdelingen over hun echtgenotes en dochters praten en dat vrouwen vaak verborgen worden gehouden. De tellers zijn speciaal opgeleid om oplossingen te vinden voor dat probleem.
Mensen die over de capaciteiten beschikken om de telling naar behoren uit te voeren, zijn zeldzaam in Afghanistan. De laatste volkstelling dateert van 1979, net voor de invasie van de Sovjettroepen. Veel tellers die toen ingezet werden, doen ook nu weer mee. Tot nu toe hebben 230 tellers zeven van de 32 provincies bezocht.
De veiligheid is tot nu toe nog geen probleem geweest, maar dat kan veranderen. Onrustige gebieden zoals het noorden, waar rivaliserende krijgsheren elkaar bevechten, en het zuiden en oosten aan de grens met Pakistan moeten nog bezocht worden.
De eerste fase van de telling moet klaar zijn tegen maart 2004, een paar maanden voor de verkiezingen. Het ambitieuze project heeft een beperkt budget van 7 miljoen dollar.
Na de eerste fase van de volkstelling zal volgens Watanyar meteen werk worden gemaakt van verdiepend onderzoek. Bijvoorbeeld om vast te stellen hoeveel mensen werkloos of ongeletterd zijn en waar zij wonen. De toestand van scholen en ziekenhuizen worden eveneens in kaart gebracht. Internationale hulporganisaties krijgen de informatie zodat ze precies weten welke Afghanen het hardst hulp nodig hebben.