De cijfers in het eerder deze week verschenen rapport ”De sociale staat van Nederland 2011” van het Sociaal en Cultureel Plan­bureau (SCP) spreken boekdelen. Terwijl radio, politie en leger bij de burger het grootste vertrouwen genieten, staat de kerk na regering en politieke partijen op de laatste plaats. Slechts

35 procent van de bevolking van 15 jaar en ouder zegt vertrouwen in de kerk te hebben. Dat was vijf jaar geleden nog

49 procent, terwijl de teller in 2007 op 46 stond. Overigens ontbreken in het SCP-overzicht de gegevens over 2008 en 2009.

Volgens de opstellers van het rapport was het vertrouwen in de kerk nooit hoog, „maar in 2010 stond dit instituut voor het eerst op de laatste plek, waarschijnlijk door het nieuws over seksueel misbruik in de katholieke kerk.”

Ds. W. Silfhout, woordvoerder van het Woerdens Beraad, waarin een aantal kerken (van Gereformeerde Bond tot de Gereformeerde Gemeenten in Nederland) zich bezint op zijn profetische taak in de samenleving, zegt desgevraagd niet op te kijken van de cijfers. „De wind van de secularisatie waait erg hard over Nederland. Veel mensen hebben afscheid genomen van de kerk en zien het belang ervan niet meer in; dan neemt ook het vertrouwen in zo’n instituut af.”

Volgens de predikant van de gereformeerde gemeente te Capelle aan den IJssel weten veel mensen nauwelijks het onderscheid tussen de Rooms-Katholieke Kerk, die veelvuldig negatief in het nieuws was, en andere kerken. „Maar ook de protestantse kerken moeten, vanwege de kerkelijke verdeeldheid, de hand in eigen boezem steken.”

Kan de kerk iets doen tegen negatieve beeldvorming? „Dat is de vraag. We moeten er in ieder geval voor zorgen dat de kerk naar buiten komt met waar ze echt voor staat: met het Evangelie, het heil van de zielen, en niet in de eerste plaats met maatschappelijke vraagstukken.”

Een kwestie als het kerkbode­artikel van ds. A. Vlietstra (Katwijk) over Jacobus Koelman, die deze week in de media breed werd uitgemeten, doet geen goed aan het imago van de kerk, aldus ds. Silfhout. „Zoiets versterkt het negatieve gevoel van veel mensen ten aanzien van de kerk. Maar dat het het karakter krijgt van een soort heksenjacht, verontrust me het meest. Vanuit de ideologie van het gelijkheidsdenken worden dergelijke zaken niet meer inhoudelijk benaderd, maar moeten ze te vuur en te zwaard bestreden worden. Dat vervult me met vrees.”

Ook de preses van de synode van Protestantse Kerk in Neder­land, ds. P. Verhoeff, stelde deze week dat een kwestie als die rond ds. Vlietstra de kerk in een kwaad daglicht stelt. In een commentaar op de website van de PKN haalde hij fel uit naar de Katwijkse predikant. Volgens ds. Verhoeff zet de predikant „met dit soort uitlatingen niet alleen zichzelf te kijk”, maar berokkent hij „de hele kerk –of zo u wilt: alle kerken– schade.”

Volgens de PKN-preses maken veel mensen geen onderscheid tussen kerken. „Eén kerk staat voor allen. Vliegt één kerk uit de bocht, dan staan allen te kijk.” Hij doet dan ook „een dringend beroep op ds. Vlietstra en anderen zich te realiseren wat zulke uitlatingen tot gevolg hebben.”

Download hier het SCP-rapport.