Vorige week vrijdag nog wees Bush’ nationaal veiligheidsadviseur Condoleezza Rice met de beschuldigende vinger naar de inlichtingendienst CIA. Deze organisatie had volgens haar de State of the Union (regeringsverklaring) van Bush in januari volledig goedgekeurd, inclusief de tekst over de vermeende pogingen van Irak om uranium te kopen in Afrika. Omdat de CIA z’n twijfels had over dit verhaal noemde Bush in zijn verklaring ook toen al expliciet Londen als bron.

Eerder in de week had woordvoerder van het Witte Huis Ari Fleischer toegegeven dat het uraniumverhaal „niet op concrete feiten berustte.”

Zaterdag nam CIA-directeur George Tenet de verantwoordelijkheid voor de affaire op zich. President Bush verzekerde daarop echter dat zijn vertrouwen in Tenet niet geschokt was. „De zaak is hiermee gesloten”, aldus Bush. Dat was een wens van de president die niet in vervulling ging. Er blijven te veel vragen open en elke open vraag is een open flank die hem kwetsbaar maakt voor politieke aanvallen.

Leon Hadar, politiek analist van het Cato Research Instituut in Washington: „Het spelletje van het Witte Huis is erg doorzichtig. Bush beweerde in januari dat Irak uranium wilde kopen in Afrika. Dat was zijn ’bewijs’ voor een actief kernwapenprogramma van Saddam Hussein, een van de belangrijkste argumenten om Irak binnen te vallen. Door de CIA de verantwoordelijkheid voor deze misser toe te schuiven, treft Bush geen blaam. Nu Tenet de verantwoordelijkheid op zich neemt, zou hij natuurlijk moeten vertrekken. Dit gebeurt echter niet. Dat is dus duidelijk de dank van Bush voor Tenets bereidheid om de hoogste leider politiek te beschermen.”

De kwestie wordt nog mysterieuzer door een verhaal in The Washington Post, waarin wordt gemeld dat de CIA in oktober vorig jaar het uraniumverhaal wél liet schrappen in een rede van de president. Werd de CIA overweldigd door Bush of door krachten in de regering die hun kruistocht tegen Irak sterker wilden onderbouwen?

Rice maakte de zaak er zondag niet eenvoudiger op door eerst te verwijzen naar Londen. „In feite klopte datgene wat Bush in januari zei, want hij heeft toen verwezen naar Londen. En Londen houdt nog steeds vol dat het verhaal klopt, ook al gelooft de CIA er niet meer in”, aldus Rice.

Zij voegde daar overigens aan toe dat zowel Londen als Washington over informatie beschikt dat Irak mogelijk geen uranium had proberen te kopen in Niger, maar elders in Afrika. Als dat klopt, waarom liet de CIA de betreffende passage dan in oktober schrappen en waarom zou het verhaal in januari dan niet juist geweest zijn? Die vraag werd Rice gesteld in het Fox-programma ”Fox News Sunday”. Haar antwoord: „Omdat er voor presidentiële redevoeringen een hogere standaard geldt dan voor ruw inlichtingenmateriaal.”

De Democraten stelden zondag de geloofwaardigheid van de Republikeinse regering aan de orde. „Er moet een onafhankelijk onderzoek komen naar de hele politieke besluitvorming die tot de oorlog in Irak heeft geleid. Het is van het grootste belang om te weten wie misleidde en wie werd misleid”, zo meende de Democraat Dick Gephardt zondag.

Hij wees op een ander argument voor de oorlog dat nu betwijfeld wordt, namelijk de banden tussen Bagdad en de terreurgroep al-Qaida. Voormalig inlichtingenspecialist van het ministerie van Buitenlandse Zaken Greg Tielmann ontkent dat Washington vorig jaar over „substantiële informatie” beschikte om die claim te kunnen rechtvaardigen.

In een opiniepeiling voor Newsweek zakte de waardering voor het Irak-beleid van Bush eerder deze maand tot 53 procent tegenover 65 procent begin mei. Dit cijfer hangt volgens Newsweek minder samen met de huidige controverse over het uraniumverhaal als met het feit dat er nog steeds Amerikaanse militairen sneuvelen in Irak. In het NBC-programma ”Meet the Press” zei minister van Defensie Donald Rumsfeld zondag dat Amerika misschien extra troepen moet sturen om de veiligheidssituatie in Irak te verbeteren. Een opmerkelijke mededeling, nadat hij vorige week nog tegenover de commissie defensie van de Senaat verklaarde dat er „meer dan voldoende troepen” in Irak waren.