Grootste probleem is volgens Smit, die bij het wetenschappelijk onderwijsinstituut ITS werkt, dat docenten achterlopen. „Leraren leren om te onderhandelen en te overleggen met de kinderen. Forget it, die tijd is voorgoed voorbij. Dat verliezen ze altijd. De leerlingen zijn veel gehaaider. Ze laten zich niet ’dissen’ en hun ouders hebben korte lontjes.”

Smit wijst op een recent ITS-onderzoek onder ruim 5000 leraren, leerlingen en ouders. „98 procent van de docenten zegt dat zij de baas zijn in de klas. Maar twee derde van de leerlingen en hun ouders vindt dat zij het voor het zeggen hebben. Ouders stellen zich op als consumenten met een eisenpakket. Ze hebben geen ontzag meer voor de school. Dat is een heel andere benadering dan pakweg 20 jaar geleden.”

Volgens Smit is het incident op het Anna van Rijn College in Nieuwegein niet nieuw. „De straatcultuur is het onderwijs binnengeslopen en dat is al heel lang gaande. En het gebeurt overal, in de stad en op het platteland, bij alle soorten onderwijs, tot aan de basisschool toe, en in de hele westerse wereld. Maar de lerarenopleidingen hebben daar nog helemaal geen antwoord op.”

Het ITS-onderzoek wees ook uit dat 66 procent van de docenten zegt dat ze niet meer weten hoe ze met probleemleerlingen en hun ouders moeten omgaan. Ze zijn er zelfs bang voor. Daarom geeft het ITS zogenoemde meesterklassen, een zeer populaire stoomcursus omgaan met ouders en leerlingen van nu. „Een probleem zoals Nieuwegein zat eraan te komen. Schoolleiders en leraren ontberen vaardigheden. Niet voor niets zegt meer dan 60 procent dat ze graag steun van een psycholoog of pedagoog zouden willen hebben.”

De wetenschapper vindt overigens dat er op het Nieuwegeinse incident maar „halfslap” is gereageerd. „De bond, de VO-Raad, de minister, ze willen allemaal wat onderzoeken. Maar ze zouden meteen met de vuist op tafel moeten slaan en moeten eisen dat een leraar zoiets nooit meer kan overkomen. Wat daar is gebeurd, is heel verontrustend.”