Kabinet overwoog militaire inval in Suriname
DEN HAAG (ANP) – Nederland had in 1986 samen met de Verenigde Staten plannen om militair in te grijpen in Suriname. Voor zo’n operatie zou het nodig zijn geweest het vliegveld tijdelijk te sluiten, doorgangswegen onder controle te krijgen en de Surinaamse strijdkrachten en de legerleiding tijdelijk „te neutraliseren.”
Dat hebben de ministers Uri Rosenthal (Buitenlandse Zaken) en Hans Hillen (Defensie) dinsdag mede namens premier Mark Rutte aan de Tweede Kamer geschreven. De SP had bijna een jaar geleden opheldering over de kwestie gevraagd naar aanleiding van een reconstructie in de Volkskrant. Oud-bewindslieden bevestigden daarin dat Nederland bij de invasie toenmalig legerleider Desi Bouterse wilde arresteren.
Het kabinet maakte zich in 1986 ernstig zorgen over de veiligheid van duizenden Nederlanders die in Suriname verbleven. Destijds woedde daar een strijd tussen het leger en de rebellen onder leiding van Ronnie Brunswijk. De inzet van Nederlandse militairen werd overwogen om orde en recht te herstellen, Nederlanders en Amerikanen te beschermen en hen indien nodig te evacueren.
Over de plannen, die niet zijn uitgevoerd, is nooit een politiek besluit genomen, benadrukken de ministers. Ze weigeren de bijbehorende documenten openbaar te maken of vertrouwelijk ter inzage te geven. Het kabinet heeft destijds met „een aantal fractievoorzitters” over de plannen gesproken.
SP-Kamerlid Harry van Bommel stelde vorig jaar dat oud-minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen in 2007 niet de volledige waarheid heeft verteld in antwoord op vragen over de invasie. Het kabinet heeft naar aanleiding van het Volkskrant-verhaal aanvullende gesprekken met de oud-bewindspersonen gevoerd en uitgebreider onderzoek gedaan in archieven. Het kabinet meent „dat het beter zou zijn geweest als deze benadering al in 2007 zou zijn gevolgd.” Als het kabinet toen op de hoogte was geweest van de nu bekende feiten, dan had het „de Tweede Kamer geïnformeerd dat planningsdocumenten zijn voorbereid”, aldus Rosenthal, Hillen en Rutte.