De organisaties vrezen dat de politie de training en nieuwe wapens zal gebruiken om nog harder tegen de eigen bevolking op te treden. Vorig jaar maart schoot de politie bij een uit de hand gelopen demonstratie in het zuiden van het land vijf burgers dood.

De vrouwelijke leiders van de organisaties protesteerden woensdag bij het OVSE-kantoor in de hoofdstad Bisjkek, waar zij demonstratief weigerden een bijeenkomst met minister De Hoop Scheffer bij te wonen. De organisaties beklaagden zich dat het lokale OVSE-kantoor hen niet betrekt bij projecten.

De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken bezoekt deze week vier landen in Centraal-Azië in zijn rol als voorzitter van de OVSE, de veiligheidsorganisatie van 55 landen uit Noord-Amerika, Europa en de voormalige Sovjet-Unie.

Kirgizië is in vergelijking met alle buurlanden volgens OVSE’ers „een laboratorium voor vernieuwing en een eiland van democratisering.” De analyse luidt dat het er met de mensenrechten een stuk beter is gesteld dan in Oezbekistan en Kazachstan, landen die De Hoop Scheffer eerder deze week bezocht.

Dat zei de minister ook zelf na zijn bezoek aan president Askar Akajev. „Het is hier zeker niet perfect, maar Kirgizië springt er in de regio in positieve zin uit. Er moet nog veel verbeteren, maar er is enorme vooruitgang. Vergeleken met Oezbekistan valt de balans in Kirgizië positief uit.”

Dat oordeel leidde tot grote teleurstelling bij journalisten en oppositieleden in de vroegere Sovjetrepubliek. Zoals bij Rina Prijivoit van de krant ”Mijn hoofdstad”, die al drie keer in twee jaar tijd een verschijningsverbod kreeg opgelegd. Haar dochter werd volgens haar „als waarschuwing” in januari mishandeld.

„Wij worden het slachtoffer van die vergelijking. Westerse politici meten met verschillende maten als het gaat om schendingen van de mensenrechten. Omdat het in Oezbekistan nog slechter gaat, wordt onze president Akajev niet bekritiseerd. Maar ook hier ligt de macht bij een kleine kliek rond de president, worden kantoren van kranten in brand gestoken en worden journalisten geïntimideerd en bedreigd. Sinds de Amerikanen een luchtmachtbasis in ons land nodig hebben voor de strijd in Afghanistan, zien ze alle mensenrechtenschendingen door de vingers”, aldus Prijivoit. De Hoop Scheffer is volgens haar „een politieke toerist.”