Wilders als prediker van het seculiere geloof
De joods-christelijke cultuur van Nederland wil PVV-leider Wilders verdedigen. Niet de joodse of de christelijke religie. Nee, Wilders is prediker van het seculiere geloof in de natie, in het Nederlander-zijn.
„Ik geloof in Nederland”, citeert Marleen Rensen de PVV-leider in haar bijdrage aan het boek ”Onszelf voorbij”. Zij beschrijft „de PVV-retoriek in het debat over de nationale identiteit.”
Wilders kan zijn boodschap (onder meer verpakt in zijn verkiezingsprogramma ”Klare wijn” – een titel die associaties oproept met een kerkelijke context) in deze tijd goed kwijt. Er zijn immers steeds minder Nederlanders die de traditionele joodse of christelijke godsdienst aanhangen.
Maar hun hang naar het religieuze, het bij een gemeenschap horen, is niet weg. Wilders appeleert daaraan. Door steeds te spreken over „wij Nederlanders” en „ons volk, onze cultuur.”
Zijn strategie werkt. Onderzoek heeft volgens Rensen uitgewezen dat juist ex-rooms-katholieken in Noord-Brabant en Limburg met Wilders sympathiseren. Ze zijn hun vertrouwde geloofsgemeenschap, die juist in de zuidelijke provincies zo belangrijk was, kwijtgeraakt. „Met zijn geloof in het exclusieve Nederland dat ‘ons’ bindt in de strijd tegen de islam”, weet Wilders die kiezers aan zich te binden.
Behalve over de PVV gaat ”Onszelf voorbij” ook over onder meer GroenLinks, Syrisch-orthodoxen, dominicanen en theatergezelschappen.
Jammer is dat uitgerekend in een boek over (veranderende) gemeenschappen een bijdrage over de reformatorische zuil ontbreekt. Dat had het completer gemaakt.
Boekgegevens
”Onszelf voorbij. Over de grenzen van verbondenheid”, Joris Verheijen & Jonneke Bekkenkamp (red.); uitg. Parthenon, Almere, 2011; ISBN 978 90 79578 27 6; 264 blz.; € 25,-.
