„Nederland sloeg terreurdreiging in de wind”
RIJSWIJK (ANP) – Nederland heeft concrete informatie over terroristische dreigingen jarenlang links laten liggen. Al eind jaren ’90 waarschuwde de geheime dienst AIVD de regering meerdere keren tevergeefs voor mogelijke aanslagen. Dat stelt het voormalig hoofd van de AIVD, Sybrand van Hulst, in het boek Staatsgeheim van ANP-verslaggever Sander Kuypers.
Van Hulst zegt daarin dat het signaal voor terroristische dreigingen veelvuldig werd afgegeven. Zo alarmeerde de geheime dienst het laatste kabinet-Kok eind jaren ’90 voor het eerst. „Het was vechten tegen de bierkaai”, aldus de oud-baas van de AIVD. Die houding van de regering veranderde niet na de aanslagen op de Twin Towers in New York. De ommekeer om een terrorismebestrijding op te zetten kwam pas na de aanslagen op vier treinen in Madrid, waardoor in 2004 bijna 200 mensen omkwamen.
Johan Remkes, minister in het eerste, tweede en derde kabinet-Balkenende herkent zich in het beeld. Hij was jarenlang als minister van Binnenlandse Zaken verantwoordelijk voor de AIVD. Meer wil hij er niet over kwijt omdat dat „zijn geheimhoudingsplicht kan raken.”
Het gebrek aan daadkracht komt volgens Kuypers onder meer pijnlijk naar boven in de zaak tegen Wesam al Delaema, wiens verhaal wordt beschreven. De Nederlandse Irakees werd in 2005 in Amersfoort opgepakt voor het beramen van moordaanslagen op Amerikaanse militairen. De autoriteiten vreesden dat hij niet veroordeeld kon worden tot een lange celstraf, omdat de Nederlandse wetgeving niet voldoende was toegespitst op terrorisme.
Hoewel de zaak al helemaal was voorbereid, leverde ons land Wesam uit aan de Verenigde Staten. „Op deze manier werd de Nederlandse rechter bewust omzeild. Een lapmiddel, onder meer ingegeven door de huidige staatssecretaris Fred Teeven”, aldus Kuypers. Hij was destijds officier van justitie.
Volgens een woordvoerder van het Openbaar Ministerie (OM) werd Wesam uitgeleverd omdat diens acties waren gericht tegen Amerikanen. Bovendien was het niet ondenkbaar dat de Amerikanen met meer bewijzen tegen Wesam waren gekomen.
In het boek beschrijft de journalist hoe politie en justitie worstelden met hun gebrekkige informatiepositie over vermeende terroristen. Dat kwam onder meer doordat de AIVD nauwelijks ruimte kreeg uit te breiden. Ook waren politie en justitie te veel afhankelijk van de informatie van die AIVD.