IMF-directeur Horst Köhler heeft al laten weten dat de problemen door toedoen van het land zelf zijn ontstaan. De plannen van Domingo Cavallo, de Argentijnse minister van Financiën die voor de kerstdagen opstapte, zijn volgens een IMF-woordvoerder niet door het fonds gedicteerd.

Cavallo wilde vasthouden aan het wegwerken van het begrotingstekort, aan het voldoen van de verplichtingen aan het buitenland en aan de koppeling tussen de munteenheid peso en de dollar. Het IMF, dat aan zijn leningen de nodige economische voorwaarden verbindt, zegt dat die plannen door Argentinië zelf zijn uitgedacht. Critici zeggen dat Argentinië het IMF blindelings heeft gehoorzaamd.

De verwijten zijn velerlei. De opgelegde uitgavenvermindering was te drastisch, zo klinkt het uit de ene hoek. De steun ging maar door, ook toen duidelijk was dat het land aan een faillissement niet kon ontkomen, heet het uit een andere hoek. „Het IMF heeft niets geleerd van het verleden.”

Ook Michael Mussa, voormalig econoom bij het fonds, is over zijn vroegere werkgever niet te spreken. Het IMF verstrekte in augustus meer leningen zonder een nieuwe aflossingsregeling voor bestaande schulden te treffen en zonder de valutakoppeling te wijzigen. Dat is de slechtste beslissing geweest die de instelling ooit heeft genomen, aldus Mussa.

Zonder nieuw geld van het IMF kan Argentinië het niet redden. Waarschijnlijk komende maand beginnen onderhandelingen over nieuwe leningen die vermoedelijk tegen de 20 miljard dollar zullen bedragen. Het bestaande kredietprogramma voor Argentinië is in de ijskast gezet. Het fonds weigerde enige tijd geleden een deel van dat krediet, 1,3 miljard dollar, over te maken, omdat het land niet voldeed aan de zichzelf opgelegde voorwaarden.

Volgens een woordvoerder van het IMF is Argentinië nu zelf aan zet. „Zij moeten zeggen wat ze willen. Köhler heeft aan elke Argentijnse president geschreven dat hij bereid is samen te werken.”

De Europese Unie maant Argentinië een geloofwaardig en uitvoerbaar economisch herstelplan op tafel te leggen. Dat is nodig om het vertrouwen te herwinnen van buitenlandse investeerders en internationale financiële instellingen. Deze ’boodschap’ had de Spaanse premier Aznar gisteren in petto voor de Argentijnse autoriteiten. Sinds 1 januari is Spanje, als opvolger van België, voor een halfjaar voorzitter van de Unie. Voorzitter Prodi van de Europese Commissie, op ’kennismakingsbezoek’ in Madrid, deelde zijn mening.

De premier hoedde zich echter voor al te drastische uitspraken. Hij pleitte voor een open beleid en meer handel. Dat Spaanse investeerders het nu ineens niet meer zien zitten in Argentinië, is volgens hem ook niet het geval. Volgens Aznar zijn de Spaanse investeringen die dateren uit begin jaren negentig, niet van tijdelijke aard maar strategisch geweest en heeft de Argentijnse economie daar baat bij gehad.

Handel in de Argentijnse munteenheid, de peso, zal ook vandaag niet mogelijk zijn in Buenos Aires. De centrale bank in Argentinië maakte woensdag bekend dat de financiële markten dicht zullen blijven. Het besluit komt onverwacht. De minister van Economie, Jorge Remes Lenicov, had eerder op de dag nog verzekerd dat de valutamarkten vandaag open zouden gaan.

Er wordt met spanning uitgekeken naar de eerste handelsdag. Analisten zijn nieuwsgierig of de peso de recente devaluatie kan doorstaan. President Duhalde besloot begin deze week de koppeling met de dollar los te laten, waardoor de devaluatie een feit werd.