Prof. Baars: Stel levensvragen in de preek
APELDOORN – Geef grote levensvragen een plaats in de prediking, is het devies van prof. dr. A. Baars. Dat is nodig. De secularisatie slaat ook toe in de gereformeerde gezindte, zo reageert de hoogleraar aan de Theologische Universiteit Apeldoorn met enkele nuances op het boek ”Marginaal en Missionair” van drs. W. Dekker.
Dat staat in De Wekker, blad van de Christelijke Gereformeerde Kerken, dat vrijdag zal verschijnen. Het blad is gewijd aan het thema de prediking.
Velen denken gemakshalve dat de secularisatie de gereformeerde gezindte wel voorbij zal gaan. Vanuit die opvatting, die in het boek wordt ontkracht, komen grote vragen tijdens de preek lang niet altijd aan de orde, stelt Baars. „Hoe krijg ik een genadig God? Dat is de kernvraag. Maar het is niet de enige vraag. Mensen kunnen zich ook afvragen waar God is en zelfs of Hij er wel is. Ik denk dat daar wel eens te weinig oog voor is geweest.”
Baars las met instemming het boek van Dekker, ”Marginaal en Missionair, kleine theologie voor een krimpende kerk”, dat dit voorjaar uitkwam. „Het is een belangrijk punt bij Dekker dat hij wijst op het belang van de verbinding van de preek met het dagelijks leven.”
Volgens Baars had Dekker „meer aandacht” mogen geven aan het evenwicht tussen het oefenen van de predikgaven van de voorganger en het werk van de Heilige Geest. „Ik weet van predikanten die ogenschijnlijk weinig gaven hadden, maar wel blijk gaven van een innig leven met de Heere. Die zijn tot grote zegen geweest.”
Het te rationele karakter in de prediking, waar Dekker op wijst, deelt Baars ten dele. Mensen worden niet aangesproken door een rationeel betoog op de kansel of een schematisering van de bevinding. „Uitzonderingen daargelaten, denk ik echter dat er in onze kerken vanouds altijd een bevindelijke lijn is geweest in de zin van een warme, persoonlijke manier van preken. Ik denk dat er daarbij wel eens een te sterke concentratie was op de toe-eigeningsvragen. Die zijn legitiem, maar er moet meer aan de orde komen. De Schrift biedt ook voor die andere vragen voldoende aanknopingspunten.”
De klassieke tweedeling van uitleg en toepassing belemmert een voortdurende wisselwerking tussen Bijbel en hoorders, aldus Dekker. Baars is daar niet zo bang voor, zegt hij. „Ik deel zijn bezwaren echter tegen een statische manier van preken. Het Woord van God moet zijn werk doen. Daarbij moeten de preken ook niet vol tobberigheid worden over de vragen van vandaag. In de preek klinkt ook: Zo zegt de Heere. En die woorden gelden zonder aanzien des persoons, inclusief de predikant zelf.”