Palikot: tegen kerk, voor minderheden
WARSCHAU (ANP) – Het parlement in Polen heeft er een bijzondere nieuwe partij bij. De Ruch Palikota, oftewel de Beweging van Palikot, kreeg bij de parlementsverkiezingen van zondag 10 procent van de stemmen. De excentrieke partijleider en steenrijke zakenman Janusz Palikot strijdt al jaren tegen de in Polen zeer machtige Rooms-Katholieke Kerk.
Hij geldt ook als controversieel door zijn pleidooi voor legalisering van softdrugs en omdat hij opkomt voor de rechten van minderheden, zoals homo- en transseksuelen. Palikot wil abortus legaliseren en is voorstander van de verstrekking van gratis condooms.
De ster van Palikot (26 oktober 1964) in de Poolse politiek rijst al jaren. In september 2005 werd hij voor het eerst gekozen in de Sejm, de Tweede Kamer, met 26.275 voorkeursstemmen in het district Lublin. In 2007 werd hij herkozen, met 44.186 stemmen. De afgestudeerde psycholoog woont in de gelijknamige stad in het oosten van Polen, nabij de grens met Oekraïne.
Palikot, vader van vier kinderen uit twee huwelijken, staat in Polen bekend om zijn publiciteitsstunts. Het Openbaar Ministerie dreigde Palikot strafrechtelijk te vervolgen wegens een uitspraak over toenmalig president Lech Kaczynski, een zeer conservatieve, katholieke en homofobe politicus. „Ik beschouw de president als een boerenkinkel”, zo zei Palikot in 2008. Uiteindelijk zag Justitie af van een rechtszaak.
Palikot richtte zijn pijlen in 2009 ook op Jaroslaw Kaczynski, de tweelingbroer van Lech Kaczynski en een voormalige premier van Polen. Jaroslaw, die voor zover bekend nooit een vriendin had en bij zijn moeder woont, zou uit de kast moeten komen als hij homo zou zijn, zo meldde Palikot op zijn blog. Een dergelijke seksuele voorkeur was immers geen probleem, zo redeneerde de politicus.
Het blog bleef niet zonder gevolgen. Donald Tusk, leider van de centrumrechtse partij Burgerplatform waarvan Palikot lid was, kondigde een onderzoek aan naar diens gedrag. Daarop begon Palikot zijn eigen beweging, die zondag vooral veel stemmen kreeg van jonge en hoogopgeleide Polen.