Minder aanmeldingen voor studie theologie
APELDOORN – Het aantal aanmeldingen voor de studie theologie neemt af. Aan de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) en aan de opleidingen in Groningen, Leiden, Utrecht en Apeldoorn hebben zich minder studenten ingeschreven dan vorig jaar.
Dat blijkt uit een onderzoek van deze krant naar de aanmeldingen aan de diverse theologische opleidingen en instellingen.
De PThU meldt voor dit studiejaar 69 nieuwe inschrijvingen (17 bachelor, 52 master). Vorig jaar waren dit er tachtig (22 bachelor, 58 master).
Dr. H. C. van der Sar, voorzitter van het college van bestuur van de PThU, wijt de geringe daling in de studenteninstroom aan het feit dat studenten die in Groningen theologie studeren, een PThU-minor binnen de bacheloropleiding van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) volgen, en niet worden ingeschreven aan de PThU.
Verder biedt de PThU dit jaar de verkorte bacheloropleiding (de zogeheten pre-master) voor het eerst uitsluitend aan in de vorm van contractonderwijs. Een contractant schrijft zich niet in bij de universiteit, maar betaalt slechts voor losse vakken. „Dit scheelt zo’n tien inschrijvingen ten opzichte van vorig jaar.”
De geringe daling van het aantal eerstejaarsstudenten zou ook te maken kunnen hebben met de verhuizing van de PThU van Kampen, Leiden en Utrecht naar Groningen en Amsterdam, stelt dr. Van der Sar.
De PThU biedt dit jaar voor het laatst masteronderwijs aan in Leiden, Utrecht en Kampen. De bacheloropleidingen zijn inmiddels verplaatst naar Amsterdam en Groningen. „Als PThU zijn we nog niet gevestigd in Amsterdam en Groningen, maar we zijn er al wel begonnen met bacheloronderwijs. Dat maakt het beeld voor aankomende studenten op z’n minst diffuus.”
Het college van bestuur is niet ontevreden met de ontwikkelingen, stelt dr. Van der Sar. „We staan nog maar aan het begin van de transitie. Het is nog te vroeg om conclusies te trekken of om trends aan te geven. Duidelijk is al wel dat onze nadruk op de noodzaak vooral jonge studenten te trekken terecht is.”
De opleiding godgeleerdheid in Leiden heeft tien eerstejaarsstudenten ingeschreven. Vorig jaar trok de opleiding godgeleerdheid nog vijftien nieuwe studenten. Verder zijn er nog zo’n tien studenten die het christendom binnen de opleiding wereldgodsdiensten willen bestuderen.
Volgens onderwijscoördinator dr. Elizabeth P. den Boer kiezen steeds meer studenten voor een specialisatie christendom binnen de opleiding wereldgodsdiensten in plaats van een studie godgeleerdheid. „Dit komt enerzijds door de groeiende interesse in wereldchristendom en anderzijds omdat studenten dan zelf een klassieke taal kunnen kiezen.”
Het departement religiewetenschap en theologie aan de Universiteit Utrecht telt dit jaar 58 nieuwe voltijdstudenten (28 bachelor- en 30 masterstudenten). Verder zijn er 29 nieuwe deeltijdstudenten (14 bachelor en 15 master). Vorig jaar lag dit aantal ruim boven de vijftig.
Voor met name de bacheloropleiding in deeltijd betekent dit een behoorlijke terugloop, stelt onderwijsdirecteur dr. Nico Landman. Hij schrijft de daling grotendeels toe aan de langstudeerdersmaatregel van het kabinet (studenten die meer dan een jaar uitlopen, krijgen een boete) en aan het verhogen van het collegegeld voor studenten die een tweede opleiding willen volgen. „Deeltijders zullen in de loop van hun studie met een boete van 3000 euro per jaar worden geconfronteerd, zelfs als ze in het reguliere deeltijdtempo studeren.”
Ook in de voltijdse opleidingen ziet dr. Landman een lichte teruggang. „Mogelijk wordt dit veroorzaakt door het vertrek van de PThU uit Utrecht.”
De Universiteit Utrecht heeft voor dit jaar twee nieuwe hoogleraren aangetrokken, te weten prof. dr. Birgit Meijer voor religiewetenschappen en prof. dr. Christian Lange voor islamitische en arabische studies.
Aan de faculteit godgeleerdheid en godsdienstwetenschap aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) schreven zich 88 nieuwe studenten in bij de bachelor- en masteropleidingen, vergeleken met 85 nieuwe studenten vorig jaar. Hiermee komt het aantal ingeschreven studenten op 205. Vorig jaar waren dit er 215.
Aan de faculteit godgeleerdheid van de Vrije Universiteit hebben 125 nieuwe studenten zich ingeschreven. Van deze groep volgen 73 studenten de masteropleiding. Het totaalaantal theologiestudenten is 373. Vorig jaar telde de VU 112 nieuwe studenten, van hen volgden veertig een masteropleiding. Prof. dr. W. Janse ziet een toenemende belangstelling voor de masteropleiding theologie. „De master is aantrekkelijk opgezet met veel keuzerichtingen en grote internationale expertise. Blijkbaar slaat dat aan.”
De Evangelische Theologische Faculteit in Leuven (Heverlee), waar zich in toenemende mate studenten uit Nederland aanmelden, telt 38 nieuwe aanmeldingen (waarvan 27 voltijds) voor het bachelor- en masterprogramma. Vorig jaar waren er 37 nieuwe instromers, waarmee de ETF een stabiel beeld vertoont.
De Theologische Universiteit van de Christelijke Gereformeerde Kerken in Apeldoorn (TUA) heeft voor het komende jaar twintig nieuwe voltijdstudenten ingeschreven. Vorig jaar waren dit er 28. Volgens rector prof. dr. G. C. den Hertog is het aantal nieuwe inschrijvingen minder, maar nog altijd iets hoger dan het niveau van voorgaande jaren. „Bij de uitschieter van vorig cursusjaar heeft de afschaffing van de vooropleiding meegespeeld, namelijk dat wat twee lichtingen nieuwe studenten hadden kunnen zijn, nu tegelijk binnenkwamen.”
Het totaal aantal voltijdstudenten staat nu op 102, met daarnaast nog ongeveer veertig studenten die op contractbasis of via een tweede inschrijving staan ingeschreven. Voor ongeveer twintig studenten aan de TUA is theologie een tweede studie. Voor hen is een overgangsregeling van kracht, stelt prof. Den Hertog. „Degenen die vorig jaar reeds stonden ingeschreven betalen het instellingscollegegeld ter hoogte van het wettelijk collegegeld.”
De Theologische Universiteit van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt in Kampen (TUK) start het studiejaar met 150 studenten. Daarvan beginnen er vijftien in het eerste jaar, acht volgen de predikantenmaster en veertien de eenjarige master.
Vorig jaar startte de universiteit met dertien eerstejaars. Vergeleken met de cijfers van vorig jaar is er sprake van een stabiel beeld, aldus rector prof. dr. M. te Velde. „Sinds enkele jaren hebben we een eenjarige master, die blijkbaar in een behoefte voorziet.”
Twee jaar geleden ging onder leiding van dr. Stefan Paas de zogenaamde master ”missionair gemeente-zijn” van start. „Deze variant is intussen de grootste. In de nieuwe cursus is daarin een groep van tien studenten aan het werk.”